فوتو: ازاتتىق راديوسى

جازا مەرزىمى ۇزارتىلعان تۇرمەدەگى بەلسەندى ەرجان ەلشىباەۆ قىزىلوردادان اقتوبەدەگى تۇرمەگە ەتاپپەن جەتكىزىلگەن. ول جاقتان قاتاڭ رەجيمدى كولونياعا جىبەرىلەدى. بۇل جونىندە ازاتتىققا جۋىردا ەلشىباەۆتىڭ ءوزى حابارلادى. ول ازاتتىققا اقتوبەدەگى № 70 مەكەمەنىڭ تاكسوفونىنان حابارلاستى، -دەپ جازدى ازاتتىق راديوسى.

جەلتوقساندا ەلشىباەۆتى قىزىلورداداعى زك-169/5 كولونياسىنان ەتاپپەن جىبەرگەن. مۇندا ول 2020 جىلدىڭ كۇزىنەن بەرى قاماۋدا بولعان. وتكەن ايدا ەلشىباەۆ ءوزىنىڭ جازاسىن ءبىر جىلدان سەگىز جىلعا دەيىن ۇزارتقان قىزىلوردا سوتىنىڭ ۇكىمىنە اپەللياتسيا ءتۇسىرىپ، سوتتان جەڭىلگەن ەدى.

بەلسەندىنىڭ ايتۋىنشا، ەندى ونى قاراعاندى وبلىسى اباي اۋدانى سولتۇستىك قاراعان اۋىلىنداعى قاتاڭ رەجيمدى 159/5 مەكەمەسىنە ەتاپپەن جىبەرمەكشى.

بەلسەندى وتىرعان اقتوبەدەگى كا-168/1 (قازىرگى № 70 مەكەمە) مەكەمەسىنىڭ باستىعى امان قۇلمۇحامبەتوۆ ازاتتىققا ەلشىباەۆتىڭ مەكەمەگە "جاڭا جىلعا دەيىن" جەتكىزىلگەنىن راستادى.

"قازىر ول بىزدە وتىر" دەدى قۇلمۇحامبەتوۆ. بىراق ەلشىباەۆتى قايدا جىبەرەتىنىن ناقتىلامادى. ونىڭ سوزىنشە، "ارالىق تۇرمەدە" وتىرعان ەلشىباەۆ ء"بىرىنشى ەتاپپەن" جىبەرىلەدى.

34 جاستاعى ەرجان ەلشىباەۆتى 2019 جىلعى قاراشادا جاڭاوزەن قالاسىنىڭ سوتى بەس جىلعا باس بوستاندىعىنان ايىرعان. بەلسەندىگە "بىرەۋدىڭ دەنساۋلىعىنا قاساقانا اۋىر زيان كەلتىردى" دەگەن (قىلمىستىق كودەكستىڭ 106-بابى، 2-ءبولىمى) ايىپ تاعىلعان ەدى. تەرگەۋ ورگانى ەلشىباەۆ 2017 جىلى جاڭاوزەندە بىرەۋلەرمەن توبەلەسىپ، ءبىر ادامدى جاراقاتتاعان دەپ مالىمدەگەن. كەيىن 2019 جىلعى 25 قاراشادا الگى وقيعاعا قاتىسى بار ادامدار ەلشىباەۆقا ەش تالابى جوعىن ايتسا دا، اپەللياتسيا سوتى ۇكىمدى كۇشىندە قالدىردى. قازاقستاندىق قۇقىق قورعاۋشىلار "بۇل ءىستىڭ ساياسي استارى بار، ەلشىباەۆ قوعامدىق بەلسەندىلىگى ءۇشىن تۇرمەگە قامالدى" دەپ مالىمدەپ، ونى "ساياسي تۇتقىن" دەپ تانىعان.

ەلشىباەۆتىڭ جازا مەرزىمىنىڭ اياقتالۋىنا شامامەن ءبىر جىلداي ۋاقىت قالعاندا بىلتىر 29 قىركۇيەكتە سوت بەلسەندىنى "تۇرمە تالاپتارىنا باعىنبادى، تىيىم سالىنعان زاتتاردى ساقتادى، وزىنە قول سالدى، سوتتالۋشىلاردى بۇلىككە ۇگىتتەدى" (قىلمىستىق كودەكستىڭ "قىلمىستىق-اتقارۋ مەكەمەسى اكىمشىلىگىنىڭ زاڭدى تالاپتارىنا باعىنباۋ" بابى) دەپ تانىپ، وعان تاعى تاعى 7 جىل تۇرمە جازاسىن قوسىپ بەرگەن. سوتتا ەلشىباەۆ ايىبىن مويىنداماعان. ەلشىباەۆتىڭ ادۆوكاتى جانار سۇندەتقاليەۆا بۇعان دەيىن ازاتتىققا قازاقستان جوعارعى سوتىنا كاسساتسيالىق شاعىم تۇسىرۋگە دايىندالىپ جاتقانىن ايتقان.

2022 جىلى تامىز سوڭىندا قازاقستانعا كەلگەن ەۋروپارلامەنت دەپۋتاتتارى استانانى بەلسەندىلەردى قۋدالاۋدى دەرەۋ دوعارۋعا شاقىرعان. 2021 جىلى 2 ماۋسىمدا بۇۇ-نىڭ جۇمىس توبى قازاقستان بيلىگى ەرجان ەلشىباەۆتىڭ ىسىندە "ادام قۇقىعى سالاسىنداعى حالىقارالىق نورمالاردى بۇزدى" دەگەن قورىتىندى جاساپ، ونى قاماۋدان بوساتۋدى تالاپ ەتكەن. بۇۇ جۇمىس توبى بيلىك ەلشىباەۆقا وتەماقى بەرۋى ءتيىس دەپ سانايدى.

قازاقستان بيلىگى تۇرمەلەردە ساياسي تۇتقىن بارىن مويىندامايدى جانە ەلدە ساياسي قۋدالاۋ جوعىن ايتىپ كەلەدى.