تۋىستارىن لاۋازىمدى قىزمەتكە تارتقان پرەزيدەنتتەر

وتباسىلىق ەل باسقارۋ فورماسى دامۋدىڭ  دەموكراتيالىق  جولىن  تاڭداعان تاجىكستان، وزبەكستان، ازەربايجان، قازاقستان جانە رەسەي  سياقتى  ەلدەردە ءالى  كۇنگە دەيىن جالعاسىپ كەلەدى.

تمد ايماعىندا ورنالاسقان  جۇرت  ۇشىن ەل باسىنداعى اتقا مىنەرلەردىڭ جاقىندارىنىڭ جۇمساق ورىندارعا  جايعاسۋى جاڭالىق بولماۋى مۇمكىن بىراق، ءبىز بۇگىن سول «كۇن كوسەمدەرىنىڭ» تۋىستارىنىڭ قانداي قىزمەتتە جۇرگەندەرىنە قىسقاشا توقتالماقشىمىز.

اتادان بالاعا بيلىك  تىزگىنىن مۇراعا قالدىرۋعا ءالى جەتپەسە دە، وتباسى وكىلدەرىن جوعارى قىزمەتتەرگە تاعايىنداۋدا الدىنا جان سالمايتىنداردىڭ ءبىرى تاجىكستان پرەزيدەنتى ەمومولي راحمون. ونىڭ ۇلى رۋستام ەمومولي دۋشانبە قالاسىنىڭ اكىمى قىزمەتىنە تاعايىندالىپتى. بۇدان ءسال ەرتەرەكتە قىزى وزادانى تاجىكستان پارلامەنتىنە دەپۋتات ەتكەن ەدى. ەموموليدىڭ جەتى بالاسى بار ەكەنىن ەسكەرسەك تاجىكتەردى ءالى تالاي  ەموموليلەردىڭ  باسقارىتىنى انىق. ال اتىنان اقش، ۋكراينا، گرۋزيا،  كۇللى ەۋروپا ۇركەتىن رەسەي باسشىسى ۆلاديمير ءپۋتيننىڭ  قىزى، ميللياردەر،  كاتەرينا تيحونوۆا «يننوپراكتيكا» قورىنىڭ ديرەكتورى. بۇل قور قۇنى 110 ملرد رۋبل ماسكەۋ مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ عىلىمي-تەحنيكالىق جۇمىسىن ارتتىرۋعا ارنالعان جوباعا قاتىسقان. وسىعان قاراپ ءپۋتيننىڭ قىزى دا جامان ءومىر سۇرمەيتىنىن بايقاۋعا بولادى. بىراق، بۇلاردىڭ بارلىعىنان ازەربايجان باسشىسى يلحام اليەۆ باسىپ وزدى. ول ءبىر-اق كۇندە ايەلى مەحريبان اليەۆادان  ۆيتسە-پرەزيدەنت جاسادى. ال وزبەكستاننىڭ سۋ جاڭا باسشىسى شاۆحات ميرزياەۆ بولسا، كەلە سالىپ كۇيەۋبالاسىن وتابەك شاحانوۆتى پرەزيدەنت قاۋىپسىزدىگى باسشىسىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى ەتىپ تاعايىندادى دەگەن سىبىس بار. سايلاۋدا تەك 99,9 داۋىس جينايتىن «كۇن كوسەمدەردەن» دەموكراتيانىڭ قاينار كوزى سانالاتىن اقش باسشىسى دونالد ترامپتا قالىسپايىن دەدى ما؟. ايتەۋىر قىتايمەن كەزدەسۋ بولسىن، باسقاسى بولسىن كۇيەۋ بالاسىن قاسىنان تاستامايتىن بولعان.  ەندى قازاقستانعا كەلەتىن بولساق ءبىزدىڭ ەلدى ايتپاساق تا تۇسىنىكتى. جوعارىدان باستاپ، تومەنگى دارەجەدەگى شەنەۋنيكتەرگە دەيىن جۇمساق كرەسلولاردى قولىنان كەلگەنشە ەل يگىلىگى ءۇشىن جاقىندارىنا تاراتىپ بەرگەنىن كوز كورىپ، قۇلاق ەستىپ ءجۇر.

جوعارىدا ايتىلعان ەلدەردىڭ ىشىندە ەڭ ايانىشتى «جۇمساق كرەسلو جاقىندارىما» اتتى ساياسي تراگەديالىق قويىلىم وزبەكستاندا بولدى. 26 جىل ەل باسقارعان يسلام كارىموۆتىڭ ولىمىنەن كەيىن، ونىڭ وتباسىنا ساياسي قىسىم جاسالدى. سونىڭ سالدارىنان 44 جاسار گۇلنارا كارىموۆانىڭ ومىرىنە قاۋىپ ءتوندى. قازىرگى كۇنى ونىڭ تاعدىرى بەلگىسىز كۇيدە. كەزىندە گۇلنار دا وزگە «كۇن كوسەمدەردىڭ» قىز، ۇلدارى سياقتى  اكەسىنىڭ پارمەنىمەن ءتۇرلى قىزمەتتەردە  جۇمىس اتقاردى. 1995 جىلى وزبەكستاننىڭ سىرتقى ىستەر ءمينيسترىنىڭ كەڭەسشىسى، 2003-2005 جىلدارى وزبەكستاننىڭ رەسەيدەگى ەلشىلىگىندە، 2008 جىلى وزبەكستاننىڭ سىرتقى ىستەر ءمينيسترىنىڭ ورىنباسارى، 2010 جىلى وزبەكستاننىڭ يسپانيادا ەلشىسى بولدى. كەيىن اكەسىنىڭ قاھارىنا ۇشىراپ، بيلىكتەن شەتتەتىلدى.

جەر بەتىندەگى جارتى قۇدايلاردىڭ ولە-ولگەنشە بيلىكتەن ايىرىلعىسى كەلمەيتىندىگى وسىدان بولار دەگەن وي كەلەدى كەيدە. قانشا دەگەنمەن ەل تاعدىرىنان،  ىشتەن شىققان پەرزەنت بولاشاعى ارتىعىراق قوي.

“The Qazaq Times”