ماگاتە: يران يادرولىق كەلىسىمنىڭ شارتتارىن ورىنداۋعا تىرىسۋدا

اتوم ەنەرگياسى جونىندەگى حالىقارالىق اگەنتتىك (ماگاتە), اقش-تىڭ "يراننىڭ يادرولىق كەلىسىمىنەن" شىققانىنا قاراماستان، يران 2015 جىلعى سول كەلىسىمشارت ارقىلى بەكىتىلگەن شەكتەۋلەر اياسىندا ءوزىنىڭ يادرولىق باعدارلاماسىن ساقتاپ وتىر، دەپ حابارلادى.

ماگاتە-ءنىڭ مالىمدەمەسىنە قاراعاندا، يران ۋراندى بايىتۋ باعدارلاماسىن توقتاتپاي، ونى ساقتاۋدا. يراننىڭ بايىتىلعان ۋران قورى حالىقارالىق كەلىسىم بويىنشا بەلگىلەنگەن شەكتە، ياعني 300 كگ. كولەمىندە ساقتالۋدا. الايدا، اتالعان اگەنتتىك وسى مالىمدەمەسىنەن بولەك، يراندى ماگاتە-ءنىڭ قوسىمشا كەلىسىمشارتى اياسىندا جاسالعان «قوسىمشا مۇمكىندىك» اتتى ينسپەكتسياسىنا كەدەرى جاساۋدا دەپ ايىپتاۋدا.

ەستەرىڭىزگە سالساق، 2015 جىلى يران مەن "التىلىق" (اقش، فرانتسيا، ۇلىبريتانيا، گەرمانيا، قىتاي جانە رەسەي) ەلدەرى يادرولىق باعدارلاما بويىنشا تاريحي كەلىسىمشارتقا قول قويىپ، ناتيجەسىندە تەھرانعا (تەگەرانعا) قاتىستى سانكتسيالار جەڭىلدەتىلگەن ەدى. سونىمەن قاتار، يران قارۋعا قولدانىلاتىن ءپلۋتونيدى شىعارماۋعا، 15 جىل بويىنا 3,67%-عا دەيىن بايىتىلعان ۋراننىڭ 300 كگ-نان اسپايتىن مولشەرىن ۇستاۋعا، يادرولىق نىسانداردى قايتا جابدىقتاپ، ولاردى تەك بەيبىت ماقساتتا پايدالانۋعا مىندەت العان بولاتىن. ال، بارىمىزگە بەلگىلى، ۇستىمىزدەگى جىلدىڭ 8 مامىر كۇنى اقش پرەزيدەنتى دونالد ترامپ يراننىڭ يادرولىق باعدارلاماسىنان شىعاتىنىن جانە يراندىق رەجيمگە قارسى جاڭا سانكتسيالار سالاتىنىن مالىمدەگەن ەدى. ترامپتىڭ بۇل شەشىمىنە ەو ەلدەرى مەن رەسەي قارسى شىققان بولاتىن. ەندى، ماگاتە يراننىڭ اقش-تىڭ شەشىمىنە قاراماستان، سول كەلىسىمشارتتپەن بەكىتىلگەن شارتتاردى جۇزەگە اسىرىپ وتىرعانىن حابارلاۋدا.

“The Qazaq Times”