جاڭا لاتىن الىپبيىمەن ديكتانت جازىپ وتىرعان ستۋدەنتتەر. فوتو: QT

بۇگىن الماتى قالاسىندا ءال-فارابي اتىنداعى قازۇۋ-دىڭ فيلوسوفيا جانە ساياساتتانۋ فاكۋلتەتىندە 27 قازاندا قر پرەزيدەنتى جارلىعىمەن بەكىتىلگەن  لاتىن الىپبيىندە ديكتانت جازۋ شاراسى ءوتتى.

ديكتانت جازۋعا ساياساتتانۋ ماماندىعىندا ءبىلىم الىپ جاتقان 1-4 كۋرس ستۋدەنتتەرى مەن ماگيسترانتتار قاتىستى. 60-قا جۋىق ستۋدەنت "قايران قۇلاگەر" دەگەن تاقىرىپتا ديكتانت جازدى جانە الىنعان ماتىندە اپوستروفپەن بەلگىلەنەتىن قازاق ءتىلىنىڭ ءتول دىبىستارى ءجيى ۇشىراستى. ديكتانت جازۋ كەزىندە بايقاعانىمىزداي، مۇندا تەك قازاق ءتىلدى ستۋدەنتتەر عانا ەمەس، شەتەلدەن كەلگەن ستۋدەنتتەر دە قاتىستى.

جالپى 165 سوزدەن تۇراتىن ديكتانتتى ستۋدەنتتەر 47 مينۋت شاماسىندا جازىپ شىقتى. كوپشىلىگى جاڭا الىپبيمەن تانىسقانمەن، ءالى جازىپ كورمەگەندەرى بەلگىلى. ويتكەنى ديكتانتتا كەزدەسكەن ءبىر عانا "قاريا" ءسوزىن ءبىر ەمەس بىرنەشە ستۋدەنت "قالاي جازامىز؟" دەپ سۇرادى. ءتىپتى "حالىق" سوزىنە كەلگەندە دە "ح" ءارپىن لاتىن الىپبيىندە قالاي تاڭبالاناتىنىن شاتاستىرعاندار تابىلىپ جاتتى جانە كوپشىلىگى ديكتانتتى ۇيالى تەلەفونداعى جانە قاعازعا شىعارىلعان جاڭا ءالىپبيدى قولدانا وتىرىپ جازدى.

ستۋدەنتتەردىڭ كوپشىلىگى ديكتانتتى جاڭا الىپبيگە قاراپ وتىرىپ جازدى. فوتو: QT

ستۋدەنتتەر ديكتانت جازىپ بولعاننان كەيىن شەتەلدەن كەلگەن ازاماتتارىڭ بىرىنەن ديكتانتتىڭ قالاي بولعانىن سۇراپ كوردىك. "رەالنو سلوجنو بىلو", - دەپ جاۋاپ بەرگەن ول "لاتىن الىپبيىندە جازۋ ەمەس، قازاقشا سوزدەردى قابىلداۋ قيىن بولعانىن" ايتادى.

ال ساياساتتانۋ فاكۋلتەتىنىڭ 3 كۋرس ستۋدەنتى قالماقباەۆا ايانىڭ سوزىنشە، قازاق تىلىنە ءتان ءتول دىبىستاردى جازۋدا ءبىراز قيىندىقتار تۋىنداعان.

ء"بىز لاتىن الىپبيىنە كوشۋگە بايلانىستى توتالدى ديكتانت وتكىزدىك. سول ديكتانتتى جازۋ كەزىندە مەن ءوزىم بايقاعانىم، كەيبىر ارىپتەردە قيىندىقتار تۋىندادى. مىسالى "ش", "ج" ارىپتەرىندە جانە ء"ۇ", "ۇ" سىندى قازاق ارىپتەرى بولعاندىقتان قيىندىقتار بولدى. ال ديكتانتتىڭ ءوزى وڭاي ءارى تۇسىنىكتى", - دەيدى ول.

بۇدان بولەك ستۋدەنت اپوستروفتان گورى اعىلشىن تىلىندەگى 26 ءارىپتى (ديگراف - رەد) العان دۇرىس بولاتىن شىعار دەگەن پىكىرىن ءبىلدىردى.

فوتو: QT

"وسى قارىپتە جازۋ بىزگە وڭايىراق بولار ەدى... جالپى الەمنىڭ 148 ەلى لاتىن ءالىپبيىن قولدانادى... ءبىز باستاپقىدا ديگرافتار قابىلدانادى دەپ ويلانعان ەدىك. اپوستروف قابىلدانعاندا دا اسا تاڭقالمادىق. بىراق ءبىز قانداي دا ءبىر سالىستىرۋ بولاتىن شىعار دەپ ويلادىق. بۇل ءالىپبي بويىنشا ءالى دە رەفورما بولادى دەپ ويلايمىن. ويتكەنى كوشۋ بارىسىندا قۇجاتتار بويىنشا دا، باسقا بولسا دا قيىندىقتار تۋىنداۋى مۇمكىن.  سوندىقتان بۇل جوباعا دا رەفورمالار جاسالاتىن شىعار", - دەيدى ايا.

سونىمەن بايقاعانىمىزداي، كوپشىلىگى لاتىن الىپبيىنە كوشۋدى قولدايدى، الايدا سوڭعى قابىلدانعان نۇسقا "سالدە بولسا وزگەرەتىن شىعار" دەگەن وي ايتادى.

“The Qazaq Times”