قىتاي مەن وڭتۇستىك كورەيا ۇكىمەتتەرى ەكى ەل ورتاسىنداعى ۇزاققا سوزىلعان داۋدى شەشۋگە شەشىم قابىلدادى. ەكى ەل اسكەري، ساياسي جانە ەكونوميكالىق قاتىناستاردى قالپىنا كەلتىرۋگە تىرىسۋدا. بۇل تۋرالى «WSJ» باسىلىمى رەسمي سايتىندا جازدى.
وسىدان ءبىر جارىم جىل بۇرىن وڭتۇستىك كورەيا زىمىراننان قورعانۋدى قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن اقش-تىڭ «ساد» زىمىران جۇيەسىن ورناتۋعا شەشىم قابىلداعان ەدى. بۇل قادام جوعارىدا اتالعان ەكى ەل اراسىنداعى قارىم-قاتىناستىڭ سالقىنداۋىنا اكەلىپ سوققان. قازىر ەكى ەل ءبىر اۋىزدان اقش ۇكىمەتىنە تالاپتارىن قويىپ، سولتۇستىك كورەيانىڭ يادرولىق جانە زىمىران قاتەرىنە بايلانىستى وعان كورشىلەس ەلدەردىڭ بىرلىگىن ساقتاۋ كەرەك ەكەنىن ايتۋدا.
دەگەنمەن ساراپشىلاردىڭ پىكىرىنە قارايتىن بولساق، قىتاي مەن وڭتۇستىك كورەيا اراسىندا قول جەتكىزگەن كونسەنسۋس قىتايدىڭ ازياداعى باسشىلىق ورنىن جوعارلاتىپ، وڭىردەگى اقش ىقپالىن ىسىرىپ شىعارادى دەپ قارايدى.
جىلعا جۋىق ۋاقىتتان بەرى وڭتۇستىك كورەيا قىتاي ۇكىمەتىمەن ساياسي-ەكونوميكالىق بايلانىستاردى ساقتاپ، قىتاي ارقىلى سولتۇستىك كورەياعا قىسىم جاساۋعا تىرىسىپ كەلگەن. الايدا، قىتاي «ساد» زىمىرانعا قارسى جۇيەسىنىڭ ورنالاسۋىنا بايلانىستى وڭتۇستىك كورەيانىڭ كۇتكەن ءۇمىتىن اقتاماي كەلگەن ەدى. كورەيالىق كاسىپورىنداردى ەلدەن شىعارۋ سەكىلدى ەكونوميكالىق قىسىم جاساۋ قادامدارىنا دا بارعان بولاتىن.
دەگەنمەن، سولتۇستىك شىعىس ازيا شيەلەنىسىندەگى نەگىزگى كەيىپكەرلەرى ەندىگى جەردە ىنتىماقتاستىقتى بەكەمدەپ، قالىپتاسقان داعدارىستى جوعالتۋعا تىرىسىپ وتىرعاندارىن اڭعارتتى. بۇل ارينە وڭىردەگى قىتاي ىقپالىن ارتتىرا ءتۇسۋى عاجاپ ەمەس.