استانا قالاسىنىڭ ازاماتتىق ىستەر جونىندەگى اۋدانارالىق سوتى بەلسەندى ايگەرىم تىلەۋجانوۆانىڭ باس پروكۋراتۋراعا قارسى تۇسىرگەن شاعىمىن قاناعاتتاندىرۋدان باس تارتتى.
شاعىمعا بيىل قاڭتاردا پارلامەنتتە ەسەپ بەرگەن قازاقستان باس پروكۋرورى بەرىك اسىلوۆتىڭ "اۋەجايدى باسىپ الۋشىلار" قاتارىندا بەلسەندىنى دە اتاعانى سەبەپ بولعان. بەلسەندى سوتتان وزىنە قاتىستى ايتىلعان اقپاراتتى ار-نامىس پەن ابىرويعا نۇقسان كەلتىرەدى دەپ تانىپ، باس پروكۋراتۋرادان باس پروكۋرور بەرىك اسىلوۆتىڭ ايتقاندارىن جوققا شىعارىپ، كەشىرىم سۇراۋعا مىندەتتەۋدى تالاپ ەتكەن. تىلەۋجانوۆانىڭ ادۆوكاتىنىڭ ايتۋىنشا، بەرىك اسىلوۆتىڭ مالىمدەمەسى ايىپتالۋشىنىڭ قۇقىقتارىن بۇزىپ، كىناسىزدىك پرەزۋمپتسياسىنا قايشى.
11 قازاندا شىققان سوت شەشىمى سوت كابينەتىندە ءالى جاريالانعان جوق.
سوت شەشىمىنە قاراعاندا، بيىل جىل باسىندا دەپۋتاتتىڭ سۇراعىنا جاۋاپ بەرگەن باس پروكۋرور "جاپپاي تارتىپسىزدىكتى ۇيىمداستىرۋشىلار، ۇيىمداسقان قىلمىستىق توپ تۋرالى ايتقان، ولاردىڭ اراسىندا ءدىني ەكسترەميستىك ۇيىم مۇشەلەرى، بۇرىن سوتتالعان، قدت (قازاقستاندا "ەكسترەميستىك ۇيىم" دەپ تانىلعانمەن ەۋروپارلامەنت ونى "بەيبىت وپپوزيتسيالىق ۇيىم" دەپ اتاعان) قوزعالىسىنىڭ جاقتاستارى بار" دەپ ايتقان.
"سونىمەن بىرگە [باس پروكۋرور ءوز سوزىندە] الماتى اۋەجايىن ءا. ە. تىلەۋجانوۆا ەمەس، ەكسترەميستىك ۇيىمنىڭ ەكى مۇشەسى نۇرپەيىسوۆ پەن تىلەۋجانوۆ باسىپ العانىن ايتقان. پروكۋروردىڭ جاۋابىندا ءدال سول شاعىم بەرۋشىنىڭ تەگى ايتىلعانى دالەلدەنبەگەن. سايكەسىنشە سوت ار-نامىسقا ءتيدى دەگەن اقپارات راستالمادى" دەپ جازىلعان شەشىمدە.
سوتتىڭ ايتۋىنشا، سونىمەن بىرگە "شاعىم بەرۋشى جاق ۇسىنعان فيلولوگتىڭ قورىتىندىسى ءوتىنىشتى قاناعاتتاندىرۋعا نەگىز بولا المايدى، سەبەبى ماماننىڭ ساراپتاما جۇرگىزۋگە ليتسەنزياسى بولماعان". وسى جانە وزگە دە جايتتاردى ەسكەرگەن سۋديا ءوتىنىشتى قاناعاتتاندىرماعان.
ايگەرىم تىلەۋجانوۆانىڭ ادۆوكاتى اينارا ايدارحانوۆا ازاتتىققا بەرگەن سۇحباتىندا سوت شەشىمىمەن كەلىسپەيتىنىن ايتتى.
"بۇل ازاماتتىق ءىس بويىنشا شەشىم سوت ۇكىمىنە قايشى. باس پروكۋراتۋرا ازاماتتىق شاعىمدى قاراۋدى سوت ۇكىمى زاڭدى كۇشىنە ەنگەنشە كەيىنگە قالدىرۋدى سۇرادى. ارينە، مەن قارسى بولدىم، سەبەبى ءىستىڭ ءوزى ماۋسىمدا قوزعالعان، ال شەشىم 11 قازاندا شىقتى. 4 اي بۇل ازاماتتىق ءىس ءۇشىن تىم ۇزاق. قالاي بولعاندا دا، ايگەرىمگە جاپپاي تارتىپسىزدىك بويىنشا ايىپ تاعىلىپ وتىر. ال باس پروكۋرور ءوز سوزىندە ەكسترەميستىك ۇيىمنىڭ مۇشەسى تۋرالى جانە اۋەجايدى باسىپ الۋ تۋرالى ايتتى، ال بۇل باپتار ايگەرىمگە تاعىلعان جوق. ياعني، بۇل ەكى ءىستىڭ ءبىر-بىرىنە قاتىسى جوق. ال ءبىز سوتقا شاعىم تۇسىرمەس بۇرىن، باس پروكۋراتۋرا بۇل ءىس سوتتا دەپ جاۋاپ بەرگەن، بىراق بىزگە ماسەلە ايگەرىمدە ەمەس، ونىڭ تەگىنە ۇقساس ادام جونىندە بولىپ وتىرعانىنا دالەل كەلىرگەن جوق. ەندى سوت ۇكىمىنە قايشى كەلەتىن ۇستانىم [پايدا بولدى]", - دەدى اينارا ايدارحانوۆا. ول سوت شەشىمىن اپەللياتسياعا بەرەتىنىن ايتتى.
ادۆوكات ايدارحانوۆانىڭ ايتۋىنشا، سۋديا سوت وتىرىسى كەزىندە قاڭتار وقيعاسى بويىنشا (تىلەۋجانوۆا ەمەس) تىلەۋجانوۆقا قاتىستى قىلمىستىق ءىس بار ما دەپ سۇراعان. ادۆوكاتتىڭ ايتۋىنشا، سوتتا وعان جاۋاپ بولماعان.
"ولاردىڭ جاۋاپتارى ءار كەز ءارتۇرلى بولدى. مەنىڭ ويىمشا، اپەللياتسيالىق سوت وتىرىسى 20 قازانعا شەگەرىلگەندىكتەن، ال بۇل ءىس ماۋسىم ايىنان بەرى كەلە جاتىر، سوت وسىنداي شەشىم شىعارعان. مەنىڭشە، [تەگى ۇقساس ادام تۋرالى نۇسقانى] ويلاپ تاپتى" دەدى اينارا ايدارحانوۆا.
بيىل 5 قاڭتاردا باس پروكۋرور بەرىك اسىلوۆ پارلامەنتتىڭ بىرلەسكەن وتىرىسىندا ىستەرى ءالى سوتقا جەتپەگەن بەلسەندىلەر ايگەرىم تىلەۋجانوۆا مەن قالاس نۇرپەيىسوۆتى "كىنالىلەر" قاتارىندا اتاعان. ايىپتالۋشىلاردىڭ جاقتاستارى وسىلايشا باس پروكۋرور ولاردىڭ قۇقىقتارىنا قايشى ارەكەت جاساپ، كىناسىزدىك پرەزۋپمتسياسىن بۇزدى دەپ ايىپتادى.
قاڭتار وقيعاسى كەزىندە "اۋەجايدى باسىپ الۋ ءىسى" بويىنشا سوت ناۋرىزدا باستالدى. تەرگەۋ بولجامىنشا، ايگەرىم تىلەۋجان مەن قالاس نۇرپەيىسوۆ قاڭتار وقيعاسى كەزىندە "الماتى اۋەجايى اۋماعىندا جاپپاي تارتىپسىزدىك ۇيىمداستىرىپ", جۇرتتى "نارازىلىققا ۇندەگەن". ايىپتالۋشىلار تاعىلعان ايىپتاردى جوققا شىعارعان. قۇقىق قورعاۋشىلار ءىستىڭ ساياسيلانعانىن ايتقان.
شىلدە ايىندا سوت ايگەرىم تىلەۋجاندى 4 جىلعا بوستاندىعىنان ايىرىپ، قاۋىپسىزدىگى ورتاشا تۇزەۋ كولونياسىنا جىبەرگەن. بۇعان قوسا، سۋديا ايىپتالۋشىلار قالاس نۇرپەيىسوۆ، نۇرلان دالىباەۆ، ەرمۇحامەت شيلىباەۆ، جانايدار كارمەنوۆتىڭ ارقايسىن 8 جىلعا بوستاندىعىنان ايىرىپ، قاۋىپسىزدىگى ورتاشا تۇزەۋ كولونياسىنا جىبەرۋ جونىندە ۇكىم كەسكەن. قىركۇيەك باسىندا وسى ۇكىمگە قاتىستى اپەللياتسيا سوتى باستالدى.