اقش پرەزيدەنتى دونالد ترامپ يران يادرولىق ماسەلەسىندە فرانتسيامەن كەلىسىمگە كەلە وتىرىپ، ورتاق مامىلە ۇسىنۋعا ۋادە بەردى. دەگەنمەن، ترامپ 6 ەل قول قويعان يران يادرولىق كەلىسىمىندە قالۋعا ۋادە بەرگەن جوق. ول وسىعان دەيىن بۇل كەلىسىمدى قۇراما شتات تاريحىنداعى ەڭ «كۇلكىلى»، «ناشار» كەلىسىمدەردىڭ ءبىرى دەپ باعالاپ كەلگەن. بۇل تۋرالى VOA اقپاراتتىق سايتى حابارلادى.

ترامپ اتالعان كەلىسىمدى اق ۇيدە فرانتسيا پرەزيدەنتى ماكرونمەن بىرگە وتكىزگەن ءباسپاسوز كونفەرەنتسياسى كەزىندە تاعى ءبىر رەت سىنعا الدى. ونىڭ ايتۋىنشا بۇل كەلىسىم يراننىڭ زىمىران باعدارلامالارىن دامىتۋعا جول اشىپ، ايماقتىڭ تۇراقسىزدىعىن ورشىتە تۇسەدى.

اقش پەن فرانتسيا باسشىلارى يران ماسەلەسى جونىندە كەڭەيتىلگەن كەلىسسوزدەر جۇرگىزەتىنىن مالىمدەدى. دەگەنمەن، ترامپتىڭ التى ەل قول قويعان يران يادرولىق كەلىسىمىنەن باس تارتاتىنى نەمەسە كەلىسىمدە قالاتىنى انىق ەمەس. سەيسەنبى كۇنى تۇستەن بۇرىن ترامپ ءوز كەڭسەسىندە فرانتسيا پرەزيدەنتىمەن كەزدەسۋ كەزىندە، يران ۇكىمەتىنە قاتاڭ ەسكەرتۋ جاساپ: «ەگەر ولار يادرولىق باعدارلامانى قايتا قولعا الاتىن بولسا، بۇرىن-سوڭدى كەزدەسپەگەن ۇلكەن پروبلەماعا تاپ بولادى»، – دەدى.

وسىدان بۇرىنعى حابارلاردا، پرەزيدەنت ماكرون ترامپتى سۇرياداعى اقش اسكەرلەرىن جالعاستى ۇستاۋعا كەڭەس بەرەتىنى تۋرالى ايتىلعان. سول ارقىلى ماكرون باشار اساد رەجيمى مەن يراننىڭ ءسۇريانى تولىق باقىلاۋىنا الۋىنا جول بەرمەۋىن ءۇمىت ەتكەن. سەبەبى، وسىدان بۇرىن ترامپ جۋرناليستەرگە بەرگەن سۇحباتىندا، سۇرياداعى اقش اسكەرلەرىن ەلگە قايتارۋعا تىرىساتىنىن مالىمدەگەن ەدى. قازىرگى كەزدە اقش-تىڭ 2 مىڭنان استام جاۋىنگەرى ءسۇريادا «يسلام مەملەكەتى» تەررورلىق ۇيىمىنا قارسى كۇرەسۋدە.

ترامپتىڭ مالىمەتىنە قاراعاندا، قۇراما شتات 18 جىلدان بەرى ورتا شىعىستا 7 تريلليون اقش دوللارىن جۇمساعان جانە ونىڭ ناقتى ناتيجەسىن كورە العان جوق. بىراق ول سوزىندە: «ەگەر اقش قاۋىپسىزدىكتى ساقتاۋعا ارالاسپاعاندا، ورتا شىعىستاعى كەيبىر ەلدەر ءبىر اپتا دا امان تۇرماس ەدى. ەندى بۇل ەلدەر دە كۇش جۇمساۋى كەرەك، اسكەرلەردى ۇستاپ تۇرۋعا جانە قارجىلاندىرۋعا ۇلەس قوسۋى كەرەك»، – دەگەن. دەگەنمەن، ترامپ ناقتى ءبىر ەلدەردىڭ اتىن اتاپ ايتقان جوق.

“The Qazaq Times”