اقش پرەزيدەنتى دونالد ترامپ پەن فرانتسيا پرەزيدەنتى وللاند 28 قاڭتار تەلەفوندا تىلدەستى. ديالوگ بارىسىندا قاۋىپسىزدىك، تەرروريزمگە قارسى كۇرەسۋ، بوسقىندار ماسەلەسى، كليمات وزگەرىستەرىنە قاراتا «پاريج كەلىسىمىن» جۇزەگە اسىرۋ، سونىمەن قاتار ناتو اياسىنداعى اسكەري ىنتىماقتاستىق پەن قورعانىس تۋرالى تاقىرىپتار تالقىلانعان. فرانتسۋز اقپارات قۇرالدارى فرانتسيا مەن اقش اراسىندا، اتالعان ماسەلەلەر جونىندە ايقىن پىكىر قايشىلىعى ساقتاعانىن ايتادى. بۇل تۋرالى «شينحۋا» تىلشىلەرى world.xinhua08 سايتىندا حابارلاعان بولاتىن.
اقۇيدىڭ حابارلاۋىنشا، ترامپ فرانتسيا جانە باسقا دا ەلدەرمەن لاڭكەستىككە ورتاق قارسى تۇرۋعا مۇددەلى. اقش ناتو-داعى ءوز مىندەتىن جالعاستى اتقارادى، الايدا قورعانىسقا بولىنگەن قاراجاتتاردى قاداعالاپ، ارتىق شىعىنداردى بولدىرماۋدى ەسكەرتەدى. ترامپ تەلەفون ارقىلى وتكەن ەكى جىلدان بەرى لاڭكەستىك شابۋىلدان قازا تاپقان فرانتسيالىقتارعا كوڭىل ايتتى.
فرانتسيا پرەزيدەنتىنىڭ ءباسپاسوز قىزمەتى سول كۇنى جۋرناليستەردى قابىلداعاندا، وللاندتىڭ ەكونوميكا مەن ساياساتتى قالىپتاسىپ وتىرعان پروتەكتسيونيزم سالدارلارىنان قورعاۋ كەرەك دەگەن پىكىرىن ايتىپ ءوتتى. قازىر الەمنىڭ اسا ءبىر تۇراقسىز كۇيدە، ال، ساياساتتاعى توماعا-تۇيىقتىقتىڭ دا بولاشاعى جوق ەكەنىن دارىپتەگەنىن ايتادى.
ترامپ ءوز سوزىندە دەموكراتيانى بارىنشا قورعاۋ كەرەكتىگىن، بەلگىلەنگەن دەموكراتيا ءپرينتسيپىن ساقتاۋ كەرەكتىگىن قاداعالاي تاپسىرسا كەرەك. بوسقىندار ماسەلەسى مەن لاڭكەستىككە قارسى تۇرۋ – ەكى پرەزيدەنت ديالوگىنىڭ باستى تاقىرىبى بولعان. وللاند يراك پەن ءسۇرياداعى (سيريا) لاڭكەستىككە قارسى وپەراتسيالارعا جالعاستى ات سالىساتىنىن ايتىپ ءوتتى. ەكەۋارا يراننىڭ يادرونى دامىتۋ ءىسى دە ءسوز بولدى. فرانتسيا پرەزيدەنتى يراننىڭ يادرولىق كەلىسىمگە قاتاڭ بويۇسىنۋى كەرەك ەكەنىن اتاپ ءوتىپ، بۇل جاعىندا اقش-پەن ورتاق پىكىردە ەكەنىن ءبىلدىردى. ول سونداي-اق، كليمات وزگەرىستەرىنە بايلانىستى «پاريج كەلىسىمى» جۇزەگە اسىرىلۋى كەرەكتىگىن، الايدا ناتو-عا اسەر ەتپەيتىنىنە دە سەنىم ءبىلدىردى.
فرانتسيالىق باق پروتەكتسيونيزمگە قارسى تۇرۋ، يمميگراتسيا، ءسۇريا داعدارىسىن وڭاۋ، كليمات وزگەرىستەرىنە وراي «پاريج كەلىسىمىن» جۇزەگە اسىرۋ سىندى تاقىرىپتاردا اقش پەن فرانتسيا اراسىندا ايقىن ايىرماشىلىقتار قالىپتاسىپ وتىرعانىن مالىمدەيدى. فرانتسيا حالىقارالىق راديوسىنىڭ مالىمەتىنە قاراعاندا، وللاند ترامپتىڭ تەلەفونىن قابىلداۋدان بۇرىن، پورتۋگاليا استاناسىندا بولاتىن وڭتۇستىكتەگى ەو-عا مۇشە ەلدەر سامميتىنە شاقىرۋ جاريالانعان. سوعان بايلانىستى، ەۋروپا ەلدەرى ءوز ۇستانىمدارىن ناقتىلاۋ كەرەك. ال، اقش پەن اڭگىمە – « ۇستانىمداعى بەكەمدىكتى» جۇزەگە اسىرۋدىڭ شاراسى دەپ باعالاندى.
“The Qazaq Times”