"Kölik eli" sanalatın Germaniya kölik keptelisin azaytu, EO-nıñ auanı lastamauğa baylanıstı şarttarın orındau jäne ayıppwl tölemeu üşin qoğamdıq kölikterde halıqqa tegin jüruge rwqsat beru siyaqtı radikaldı şarağa barıp otır, - dep habarlaydı The Guardian aqparat agenttigi.

Qorşağan ortanı qorğau ministri Barbara Hendriks (Barbara Hendricks) jäne tağı eki ministr EO-nıñ qorşağan ortanıñ qorğau komissioneri Karmenu Villağa (Karmenu Vella) jazğan hatında "Jeke kölikterdiñ sanın qısqartu üşin qoğamdıq kölikterde jürudi tegin etemiz" degen bolatın.

Bwl joba osı jıldıñ soñında Germaniyanıñ 5 qalasında (bwrınğı astanası Bonn, industrialdı qalalar Essen men Manheymdi qosqanda) jüzege asadı.

Seysenbi küni talqılanğan tegin jüru wsınısınan basqa jinalısta avtopark, avtobus jäne taksilerdiñ auağa şığaratın las zattarın şekteu, kölikti birigip paydalanu shemasın oylastıru siyaqtı wsınıstar da ortağa tastaldı.

Ispaniya, Franciya jäne Italiyanı qosqanda EO-nıñ Germaniyadan basqa 8 müşesi EO-nıñ auağa bölinetin azot dioksidi men onıñ bölikterin şekteuge qatıstı şaralardı 30 qañtarğa deyin qabıldau kerek bolatın. Biraq atalğan merzimge bwl elder naqtı şaralardı jüzege asırıp ülgermedi, sol sebepti sottan şaqırtu alğısı kelmese, jaqın arada mindetti türde äreketke köşu kerek.

Komissiyanıñ mälimetinşe, auanıñ "ömirge qauip töndiretindey" lastanuı Europanıñ 130-dan astam qalasındağı 400 mıñnan astam adamnıñ ölimine äkelip, jılına 20 mln euro (24,7 mln AQŞ dolları) şığındı qajet etedi.

Auanı lastamauğa qatıstı EO talaptarın orındamağan elderge Europa sotında is qozğalıp, olar ülken kölemde ayıppwl töleuge mäjbür boladı.

Soñğı jıldarı Berlindegi auanıñ lastanuı eñ joğarğı körsetkişke jetti.

2015 jılı Volkswagen kompaniyasınıñ älem boyınşa 11 mln avtokölikti normativti sınaqtan ötkizu kezinde auağa şığaratın ziyandı zattarı turalı körsetkişterdi dwrıs körsetpegeni anıqtalğannan keyin basqa da avtokölik öndiruşilerine qatıstı kümän tudı. Ekologtar jedel dabıl qağıp, jürgizuşilerge ziyan keltirui mümkin degen qauippen qalanıñ keybir aymaqtarında dizel'di paydalanuğa tıyım saluğa qatıstı sot isin qozğadı.  BMW, Mercedes-Benz, Daimler, Volkswagen siyaqtı alpauıt kölik şığaruşı kompaniyalar jergilikti transporttıñ modernizaciyası üşin qorğa 250 mln euro töleuge kelisti.

Greenpeace esebine säykes, kölik firmaları elektrli kölikter, gibridti model'derdi şığarudı qazir qolğa alıp jatır.

Germaniyada qoğamdıq kölik joğarı swranısqa ie. Soñğı 20 jıl boyı kölik paydalanuşılarınıñ sanı birte-birte wlğayıp keldi, al 2017 jılı 10,3 mlrd adamdı qwradı.

Basqa europalıq eldermen salıstırğanda Germaniyada qoğamdıq kölikpen jüru arzan. Mısalı, Berlinde bir bilet 2,90 euro, al Londondağı metro bileti 4,90 funt (5,50 euro nemese 6,80 AQŞ dolları) twradı.

Bonn qalasınıñ äkimi Aşok Şridharan (Ashok Sridharan): "Qoğamdıq kölikte jürudi tegin qılğannan keyin EO talaptarına say keletin elektrli avtobustarğa birden ösetin swranıstı tolıqtay qanağattandıratın bir de bir kölik öndiruşisin köre almay otırmın", - dedi.

Älemniñ basqa elderinde de qoğamdıq kölikterdi tegin etu ideyası wsınıldı, biraq eşqaysısı naqtı jüzege aspadı (amerikalıq Sietlda da).

Äzirge bir jayt qana belgili: vagondardıñ sanın, personal sanın, joldar men metro tizbekterin köbeytu kerek. Al onıñ barlığına qarajat jete ma eken?

“The Qazaq Times”