جامبىل وبلىسى. شۋ اۋدانى شوقپار اۋىلدىق وكۋرگى. قازاق تايمس تىلشىلەرى اۋىل تۇرعىندارىنىڭ ءوتىنىشى بويىنشا ارانايى كەلىپ اۋىل اكىمى راشيت شوڭباەۆپەن جولىعىپ اۋىل ىرگەسىنەن اشىلىپ جاتقان اققۇدىق كارەرى تۋرالى سۇرادى. اۋل اكىمى وسىدان بەس-التى جىل بۇرىن اۋەلى رەسەيلىك ينۆەستىرلەر كەلىپ اشپاق بولعان كەن ورنى ەندى قايتا قولعا الىنىپ جاتقانىن جوقا شىعارمادى. الايدا قازىرگى يەلەرى تۋرالى انىق اقپارات ايتقان جوق.

2017 جىلدان وسى اۋىلعا اكىم بولىپ كەلە جاتقان ماماندىعى بويىنشا اگروحيميك توپىراق تانۋشى اكىم مىرزا كەن ورنىنىڭ جۇرتقا كەلتىرەر زيانى تۋرالى سۇراققا:

  • مامان ەمەسپىن. ونى ارنايى ماماندار زيانسىز دەپ وتىر. مەنىڭ بىلۋىمشە ۋران بوس كەزىندە ەشقانداي زيانى بولمايدى، – دەدى

رەسمي مالىمەت بويىنشا تەمىر رۋداسىن قازادى دەگەنگە اۋىل تۇرعىندارى سەنبەيدى. ارعى جاعىندا جاقىن جەردە شاتىرقۇلدا ءوندىرىپ جاتقان ۋران وسىندا دا بولۋى مۇمكىن. ول ەلگە، جەرگە زيان دەپ الاڭدايدى.

21 جىل ۆزىرۆ بوپ جۇمىس جاساعان مەڭعالي جۇماعاليۇلى كەن اشپاق بولعانداردىڭ الدە نەنى جاسىرعاندارىن ايتتى.

  • وسىمەن 3-4 رەت جينالىس بولدى. قاراعاندىلىق مۇرات دەگەن جىگىت كەلگەن. ول وسىندا كارەر اشامىز دەپ تۋپيك سۇرادى. بىزگە كەرەگى جوق بەرمەيمىز دەدىك. ولاردىڭ ايتقان سوزدەرى ء"بىز تەمىر رۋداسىن شىعارامىز. ول تەمىردى موشەككە سالامىز. سىزدەرگە ەشقانداي زيان كەلمەيتىن قورشاۋ قويامىز", – دەيدى. مەن ولارعا "موشەككە سالساڭ، قورشاۋ قويساڭ وندا زياندى بىردەمە. سەن تولىق ايتپاي، جاسىرىپ تۇرسىڭ، شوقپاردىڭ جەلىنە سەنىڭ اناۋ قورشاۋىڭ ۇشىرىپ كەتەدى", – دەدىم.

اققۇدىق كەن ورنىن اشۋ تۋرالى اۋىل اراسىندا بۇعانعا دەيىنگى تالقىلاۋلاردا پىكىر ەكىگە جارىلعان. ەكولوگيا بولىنەدى دەپ الاڭداعان اۋل جاستارى الدە ءبىر مۇددەمەن كارەردىڭ اشىلۋدىن قولدانداردى اكىم جاقتادى دەپ  سانايدى.

ءوزىنىڭ ەكسپەرت ەمەس ەكەنىن ايتىپ ءبىر ءبىرىمىزدى كۇستانامالايىق دەگەن راشيت مىرزا اۋدانداعى ماماندارمەن سويلەسكەنىن. ولاردىڭ ەشقانداي زيانى جوق دەپ ايتقانىن ايتىپ باق وكىلدەرنىڭ كوزىنىشە ولارمەن سويلەستى.

اكىمنىڭ سەنىم بىلدىرگەن مامانى ترۋپكانىڭ ارجاعىندا اۋەلدە سۇقبات بەرۋگە بولمايدى دەدى. سوسىن بارىپ ونىڭ زيانى شەكتى نەگىزدە رۇقسات ەتىلگەن دەگەن جاۋاپ ايتتى.

اكىم بۇل كارەردىڭ ورنىمەن وعان اپارار جولدىڭ ءوز وكۋرگىنە قاراستى بولماعاندىعى سەبەپتى ارالاسا المايتىنىن ايتقان. الايدا اۋىلدىق اكىم اپاراتىنىڭ باس مامانى شيماحانوۆا عاليا حانىم اكىم ءسوزىن تەرىستەپ جاڭادان اشىلعان جول ءوز وكۋركتەرىنەن ءوتىپ جاتقان ايتتى.

اۋىل ازاماتتارى مەن اكىمدىك وكىلى باستاپ اشىلىپ جاتقان كارەرگە بارعاندارعا ونداعى جاۋاپتى  الەكساندر اتتى ازامات قويعان سۇراقتارىنا جاۋاپ بەرمەي دورەكىلىك كورسەتىپ قاجەتتى قۇجاتتارىن سۇراعان اكىمدىك وكىلىنە دە رەسمي سۇراۋ حات جىبەر سوندا عانا جاۋاپ بەرەمىز دەدى.

كارەردەن تونگەن قاۋىپكە الاڭداعان جۇرت، يگىلىگىن باسقا جۇرت كورەتىن كەننىڭ زيانىن ءبىز تارتپايىق دەگەن تالاپتارىن ايتقانىمەن قاندايدا ءبىر سەبەپتەرمەن كەن ورنىن اشۋعا مۇددەلى بولىپ وتىرعان قۇزەرتتى ورىنداردىڭ اراسىنداعى داۋ قازىرگە توقتايتىن ءتۇرى جوق.