ول تۋرالى بۇگىن پرەسس-كونفەرەنتسيا وتكىزىپ، كوميسسيا مۇشەلەرى لورد ماكدونالد، ريۆەر گلاۆەن كت كس، كوميسسيا توراعاسى، ەرنار كەنجەباەۆ، جانبولات مامايدىڭ ادۆوكاتى، ەۆگەني جوۆتيس، ادام قۇقىلارى مەن زاڭ ۇستەمدىگى بويىنشا قازاقستان حالىقارالىق بيۋروسىنىڭ ديرەكتورى جانە اعىلشىن ادۆوكاتى تاياب الي، پارتنەر Bindmans LLP مالىمدەدى.
جوعارى لاۋازىمدى بريتان پارلامەنتاريلەرى قازاقستانداعى وپپوزيتسيالىق دەموكراتيالىق پارتيانىڭ ليدەرى، جۋرناليست، بەلگىلى ساياساتكەر جانبولات مامايدىڭ ۇستالعانى مەن وعان قارسى نە ىستەگەنىن زەرتتەپ، تەرگەيتىن ۇكىمەتتىك ەمەس كوميسسيا قۇرۋ تۋرالى ۇسىنىس تاستادى.
ماماي مىرزا، بيلىك وزىنە 2022 جىلى قاڭتارداعى گاز باعاسىنىڭ كوتەرىلگەنىنە قارسى شىققان نارازىلىقتاردى ۇيىمداستىرۋعا قاتىسى بار دەگەن ايىپ تاققان سوڭ، 2022 جىلدىڭ اقپان ايىنان بەرى قاماۋدا وتىر. ۇكىمەت حالىقتىڭ نارازىلىعىنا رەپرەسسيامەن جاۋاپ بەرىپ، «قاندى قاڭتار» اتانىپ كەتكەن قىرعىننىڭ ناتيجەسىندە 238 ادام قازا تاپقان بولاتىن.
ماماي مىرزانىڭ جاقتاستارى ونىڭ قامالعانىن، ۇستالىپ، سوت ارقىلى قۋدالانۋىن قازاقستان بيلىگىنىڭ وپپوزيتسيا داۋىسىن تۇنشىقتىرعانى دەپ سانايدى.
قۇقىق قورعاۋشى حالىقارالىق Human Rights Watch جانە Amnesty International مامايدى تەز ارادا بوساتىپ، وعان تاققان ايىپتاردى الىپ تاستاۋدى تالاپ ەتكەن ەدى.
كوميسسيا توراعاسى لورد ماكدونالد، كازىر مينيستر پورتفەلىنە يە بولعان، كقميسسيانىڭ بۇرىنعى مۇشەسى ەندريۋ ميتچەل جانە پارلامەنت مۇشەسى رۋشانارا الي 11 قازان كۇنى لوندونداعىتس قازاقستان ەلشىلىگىنە رەسمي تۇردە حات جىبەرىپ، وندا وزدەرىنىڭ جوسپارىنداعى قازاقستان ساپارى بارىسىندا ۇكىمەتتىڭ بۇل كوميسسيا جۇرگىزبەكشى تەرگەۋ جۇمىستارىنا قاتىسا وتىرىپ، مامايدىڭ وزىنەن جانە باسقا دا ماڭىزدى كۋاگەرلەردەن جاۋاپ الۋعا كومەك كورسەتۋىن سۇرايدى. 20 قازان كۇنى كوميسسيا، كوميسسيا مەن قازاقستاننىڭ ءوزارا ءىس-ارەكەتى بارىسىن پىسىقتاپ الۋ ماقساتىندا، رەسپۋبليكانىڭ لوندونداعى ەلشىلىگىندە قازاقستان وكىلدەرىمەن كەزدەسكەن بولاتىن.
قازىرگى ۋاقىتتا كوميسسيا ماماي مىرزا مەن باسقا دا ساياسي تۇتقىنداردىڭ قالاي ۇستالىپ، ولارمەن نە بولعانى تۋرالى ايعاق-دالەلدەردى الىپ، زەرتتەۋ پروتسەسى ۇستىندە. كوميسسيا كۋاگەرلەر، قازاقستاندىق قۇقىق قورعاۋشى توپتار، حالىقارالىق قۇقىق قورعاۋشى ۇيىمدار جىبەرگەن بارلىق كۋالىكتەردى، ايعاقتاردى، ءۇشىنشى ءبىر مەملەكەتتىڭ بەرگەن ەسەپتەرىن قاراستىرادى. بيىل جىل سوڭىندا كوميسسيا بار كۋاگەرلەردىڭ وزدەرىن تىڭداۋ ءۇشىن اشىق ءماجىلىس وتكىزۋدى جوسپارلاپ وتىر. كوميسسياعا كۋالىكتى www.inquirycommission.com. ۆەب-سايتى ارقىلى جىبەرە الاسىزدار.
كوميسسيا قازاقستانداعى قۇقىق قورعاۋشى توپتار جيناعان، 2022 جىلدىڭ قاڭتار نارازىلىقتارىنا قاتىستى ايعاق-دالەلدەردى قاراستىرادى. قۇقىق قورعاۋشىلار پرەزيدەنت توقاەۆتىڭ تىكەلەي ەفيردە نارازى حالىقتى «تەررورشى»، «سودىرلار» دەپ اتاپ، كۇشتىك قۇرىلىمدارعا «ەسكەرتۋسىز وق اتۋعا» بۇيرىق بەرگەنىن، ولارعا بەرىلمەگەندەردىڭ كوزىن جويۋعا وكىلەت بەرگەنىن اسا قاتىگەزدىك سانايدى.
بيلىكتىڭ بۇل ارەكەتىنىڭ ناتيجەسىندە 238 ادام ءولىپ، جۇزدەگەنى جاراقات الدى. 10 000-نان استام ادام قاماۋعا الىندى. كوپتەگەن ادام ءالى كۇنگە «ءىز-ءتۇزسىز كەتكەندەر» ساناتىندا. قاڭتار وقيعاسىنا قاتىستى حالىقارالىق تاۋەلسىز تەرگەۋ جۇرگىزۋگە شاقىرعان ۇندەۋلەردى قازاقستان بيلىگى نازارىنا الار ەمەس.