سوڭعى كۇندەرى الەۋمەتتىك جەلىدە استاناعا جۇمىس تالاپ ەتىپ بارعان جاڭاوزەندىك مۇنايشىلاردى قارالايتىن جازبالار لەگى كوبەيدى. ءتۇرلى سالادا جۇمىس ىستەيتىن جۋرناليست، بلوگەرلەر مۇنايشىلارعا باعىتتاپ، ماعىناسى جاعىنان ءبىر-بىرىنە ۇقسايتىن جازبالار جاريالادى. بۇنىمەن قوسا، جەلىدە بۇل پوستتاردىڭ تاپسىرىسپەن، 100-200 مىڭ تەڭگەگە جازىلىپ جاتقانى جونىندە دە ايتىلدى.
اتاپ ايتقاندا، پيار مامانى ايبار ولجاي، جۋرناليست، بلوگەرلەر – دياس نۇراقىن، جاراس كەمەلجان، ەربول ماندىبەك، دۋمان بىقاي، قازبەك مايگەلدينوۆ، مادينا ساربالاەۆا، پولينا شيمانسكايا، جاننا يليچەۆا، جاننا احمەتوۆا، نۇر قاناتۇلى، ءىلياس مىڭجاساروۆ جانە تيمۋر اسىلحانوۆتار (بۇل جازبا اۆتورلارىنىڭ ءبىر بولىگى عانا – رەد) جاڭاوزەندىك مۇنايشىلاردى حالىق الدىندا جاعىمسىز وبرازدا كورسەتەتىن پوستتار جاريالادى. كەيبىرى كەيىننەن جازبالارىن ءوشىرىپ تاستادى. ايبار ولجاي 16 ساۋىردە ساياسي پيار بويىنشا كەلىسىم شارتى اياقتالعانىن، ونى ارى قاراي سوزبايتىنىن ايتتى. ول بۇنى «جامان بيزنەس» دەپ اتادى.
جاڭاوزەندىك مۇنايشىلاردى قارالاۋ پوستتارى جيىلەگەن تۇستا جۋرناليست كۇلتەگىن اسپانۇلى Facebook جەلىسىندە استانادا تۇراتىن تانىسىنا 100-200 مىڭ تەڭگەگە تاپسىرىس تۇسكەنىن ايتتى. ونىڭ سوزىنشە، جاڭاوزەندىك مۇنايشىلاردى قارالاۋ پوستىنىڭ قۇنى 100-200 مىڭ تەڭگە بولعان. ول دالەل رەتىندە چات سكرينىن جاريالادى.
Masa Media وسىعان بايلانىستى كۇلتەگىن اسپانۇلىمەن تىلدەسىپ كوردى. ونىڭ سوزىنشە، جۋرناليست-بلوگەرلەردىڭ تاپسىرىسقا پوست جازعانى جونىندە ناقتى دالەل جوق. بىراق استانالىق ينسايدەرىنىڭ سوزىنە سەنەدى جانە جازبالاردىڭ ماعىناسى ءبىر-بىرىنە ۇقساس بولۋى سەنىمىن ودان ارى قۋاتتاعان.
– جالدامالى، انتيجاڭاوزەنشىل «جازعىشبەكتەردىڭ» اقشا الىپ جاتقانىن، بانك شوتتارىنا اقشا اۋدارىلىپ جاتقانىن ەشكىم كورىپ، ۇستاپ العان جوق. بىراق وعان تۇسپالداپ، مەڭزەيتىن ارگۋمەنتتەر جەتكىلىكتى. ءدال وسىنداي جالدامالى «جازعىشبەكتەر» جۋرناليستەر اراسىندا وتە كوپ. بۇنداي ناۋقان ءبىرىنشى رەت بولىپ وتىرعان جوق. اتوم ەلەكتر ستانتسياسىن سالۋ، قىتاي زاۋىتتارىنا قاتىستى قوعامدىق رەزونانس تۋعىزعان ماسەلەلەر كوتەرىلگەن كەزدە دە ءدال وسىنداي ناۋقان بولعان. ول كەزدە دە بيلىككە جاعىمدى جازبالار كوبەيگەن.
مەنىڭ استانادا تۇراتىن ارىپتەسىم جەكەمە شىعىپ، جاڭاوزەندىك مۇنايشىلاردى قارالاۋ پوستىن جازۋعا وزىنە ۇكىمەتتىك دەڭگەيدە 200 مىڭ تەڭگە ۇسىنىس جاسالعانىن ايتتى. بىراق ءوزىنىڭ اتىن اتاماۋدى ءوتىندى. مەن سول جازبانىڭ سكرينىن جاريالادىم. جالپى، جازىلىپ جاتقان جازبالاردىڭ بارلىعىنىڭ ارگۋمەنتى ۇقساس. ول جەردە «نەگە جاڭاوزەندىك مۇنايشىلار 700 مىڭ تەڭگەلىك ايلىقتى قاناعات تۇتپايدى؟»، «ولاردىڭ بارلىعى تۇركىمەنستان مەن وزبەكستاننان كەلگەن قانداستار» دەگەن ارگۋمەنت ايتادى، – دەدى ول.
كۇلتەگىن اسپانۇلىنان بولەك، بلوگەر قۋات احمەتجانوۆ Facebook جەلىسىندە جازىلعان پوستتاردىڭ بىرىنە وزىنە 100 مىڭ تەڭگەگە تاپسىرىس تۇسكەنىن جازدى. بىراق كەيىننەن پىكىرىن ءوشىرىپ تاستادى. بىراق مەدياساراپشى حاليما تاجىقۇل ءونىڭ پىكىرىنىڭ سكرينىن جاريالادى.
جاڭاوزەندىك مۇنايشىلار 10 ساۋىردە استاناعا جۇمىس تالاپ ەتىپ بارىپ، ەنەرگەتيكا مينيسترلىگى الدىنا ءبىر كۇن تۇنەگەن. 11 ساۋىردە نارازىلار «قازمۇنايگاز» اق كومپانياسىنىڭ وكىلدەرىمەن كەزدەسىپ، كەلىسىمگە كەلە الماعان. كەيىننەن ارنايى جاساق ولاردى ۇستاعان. سول كۇنى جاڭاوزەن، اقتاۋ، ورال قالالارىندا بەلسەندىلەر ميتينگكە شىعىپ، مۇنايشىلاردى بوساتۋدى تالاپ ەتكەن. وسىدان سوڭ استاناعا بارعان مۇنايشىلاردىڭ ءبىر بولىگى جاڭاوزەنگە قايتقان.
جالپى، قازاقستاندا قوعامدىق رەزونانس تۋعىزاتىن قانداي دا ءبىر وقيعا بولاتىن بولسا، الەۋمەتتىك جەلىدە بيلىكتى جاقتايتىن ءبىر سارىندى جازبالار كوبەيەدى. ازاماتتىق قوعام وكىلدەرى مەن تاۋەلسىز جۋرناليستەر بۇل جازبالاردىڭ بارلىعى بيلىكتىڭ تاپسىرىسىمەن جازىلىپ جاتقانىن ءجيى ايتادى.