ادەتتە ادامدار تىشقاندى ىرىمشىككە قاتتى قۇمار، مومىن دا، قورقاق دەپ قارايدى. الايدا، سوڭعى كەزدەگى عىلىمي زەرتتەۋلەردە عالىمدار تىشقاننىڭ «جەندەتتىك تۇيسىگىن» ارتتىرىلعان، ناتيجەسىندە موماقان تىشقاندار زورەكەر «زومبيعا» اينالعان.
يال ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ عالىمدارى وپتيكالىق جارىق ارقىلى تىشقان ميىنداعى ءاربىر نەيرونداردى جەتىلدىردى جانە قابىلەتىن ارتىردى. ال وپتيكالىق جارىق دەگەنىمىز – جارىق پەن تۇقىم قۋالاۋ زاڭىن بىرلەستىرە جاساعان جاڭا تەحنيكا. ول كەيبىر نەرۆ ۇشتارىنىڭ جارىققا دەگەن اسەرى ارقىلى، نەيرونداردىڭ قابىلەتىن ارتتىرادى. زەرتتەۋشىلەردىڭ بايقاۋىنشا، ءبىر ءبولىم نەرۆ ۇشتارى ازىقتىقتىڭ ىزىنە ءتۇسۋ، ەندى ءبىر ءبولىمى ونى اۋلاۋ قابىلەتىن مەڭگەرىپ تۇرادى.
زەرتتەۋشىلەر تىشقاننىڭ ۇلكەن ميىنداعى ازىقتانۋ ۇيلەسىمدىلىگىن رەتتەيتىن ءبولىمىن اجىراتىپ شىعارعان. ادەتتە وندا ەموتسيونالدى جانە ىنتالاندىرۋ قابىلەتىنە يە نەيروندار توبى ورنالاسقان. سونداي-اق، زەرتتەۋشىلەر تىشقاننىڭ ۇلكەن ميىنىڭ تاعى ءبىر بولەگىن اشىپ زەرتتەگەن، ونداعى ءتىس جانە مويىن بۇلشىق ەتتەرىن پايدالانىپ كەدەرگىلەرگە شابۋىل جاساۋ قابىلەتىن ارتتىرعان. ناتيجەسىندە جاندىكتەرگە، وزگە دە ءىرى جانۋارلارعا تايىنباي شابۋىل جاسايتىن «زومبي تىشقاندار» جەتىلىپ شىققان.
"The Qazaq Times"