Reseydiñ Ukraina şekarasına jaqın äskeri jattığuı. Foto: Kyiv Post

AQŞ pen Resey Ukraina mäselesi boyınşa kelissöz ötkizedi. Bwl turalı keşe, 22 jeltoqsan küni Resey sırtqı ister ministri Sergey Lavrov mälemdedi. Onıñ aytuınşa, qañtarda ötetin kelissözde AQŞ pen Resey kelissöz delegaciyası NATO-nıñ Ukrainağa, özgede post-keñestik elderge, şığısqa qaray keñeyuin toqtatu turalı talabı qaraladı.

Sergey Lavrov: «Biz soğıstı qalamaymız, – dedi Russia Today arnasına jasağan mälimdemesinde, – Biz qaqtığıs jolına tüskimiz kelmeydi, biraq biz öz qauipsizdigimizdi berik qamtamasız etu üşin qajet dep tapqan şaranı qoldanamız». Onıñ aytuınşa bwl kelissöz NATO men Resey arasındağı kelissöz bolıp sanalmaydı, tek AQŞ-Resey arasındağı dialog. Lavrovtıñ sözinşe NATO-men derbes kelissözder de josparlanıp otır.

Reseydiñ Ukraina şekarasına 100 mıñğa juıq äskerin toptauı Batıs elderin, NATO müşelerin Ukrainağa auqımdı basıp kiru qaupi bar dep alañtatqan edi. Biraq, Reseydiñ bwnday qadamğa ne üşin barğanı endi tüsinikti bolıp kele jatqanday. Bılayşa aytqanda Mäskeu kezekti ret quattı armiyası arqılı döñaybat körsetip, Batıstı öz degenine köndirgisi kelgendey.

Ukraina qauipsizdigi qaterge tap bolıp, geosayasi şielenise tüsken kezde Mäskeu AQŞ-qa öziniñ talap-tilekterin joldadı. Onda NATO-nıñ şığısqa keñeyuin toqtatu, bwnı zañdıq negizde bekitu jäne Resey wlttıq qauipsizdigimizge qater töndiredi dep sanaytın qarulardı Reseyge jaqın NATO elderiniñ aumağına ornalastırmau sekildi talaptar bar.

Degenmen, osı geosayasi şielenistiñ kartası tım keñ jäne kürdeli. Äuelde, Reseydiñ «Gazprom» kompaniyası Europağa gaz jöneltudi şektep otırğanına baylanıstı, Batıs elderi Reseydi energetikanı sayasi qaru retinde paydalandı dep ayıptap keledi. Keyinnen, Belarus' pen Pol'şa şekarasında bosqındar dağdarısı boldı. Osı oqiğalardıñ kezinde Resey äskerin Ukrainağa 120 şaqırımday qaşıqtıqqa toptastırıp jattı. Endi mine Mäskeu osı äskeri qısım men şielenisti şeşu jolın öziniñ talaptarına ayırbastaytınday körindi.

Degenmen, soñğı bir apta işinde Resey joğarı lauazımdılarınıñ sözi qatqıl şıqtı. Putinnen bastap SİM basşısınıñ orınbasarı Sergey Ryapkovke deyin öz qauipsizdigi üşin äskeri şara qoldanudı da josparlap otırğanın kezek-kezek aytıp jattı.

Ärine, Batıs tarabı da Reseydiñ talabına birden kelisim nemese birden kelissöz üsteline asığıp otırğan joq. Aytalıq, AQŞ Memlekettik hatşısınıñ kömekşisi Karen Donfrid seysenbide jurnalisterge «Eger Resey Ukraina şekarasındağı äskeri küşterin azaytsa, kelissözderdiñ bolaşağı jaqsı boladı» degen mağınada jauap berdi.

Resey talaptarınıñ arasında Batıs üşin qisınsız dep tanılğandarı da bar. Mäskeu Batısqa bet bwrıp bara jatqan Ukrainanıñ sırtqı sayasatın «wnatpaydı», oğan kedergi keltirgisi keledi. «NATO-ğa Ukrainanı qabıldama» degen talap qoyadı. Osınıñ özi de bir eldiñ sırtqı sayasatın belgileudegi egemendi qwqığına nwqsan keltiru bolıp sanaladı. Al, NATO-nıñ şığısqa keñeyui ol atalmış qauipsizdik wyımınıñ, müşeleriniñ qauipsizdik sayasattarına oray jasalğan qadamdarı. Onı Resey öz talabımen orıntatar bolsa, bwl NATO üşin de ülken şeginis, tipti wyımnıñ bolaşağına degen kümän-küdikti küşeytedi.

Energetika jäne qauipsizdik mäselesine kelip tireletin osı şielenis Resey men Batıs arasındağı 7 jıl bwrınğı qayşılıqtı qayta küşeytuge ketip bara jatır. Onıñ şeşimi kelissöz arqılı älde qatañ sankciya nemese äskeri şaralar arqılı şeşile me, bwnı qañtarda bastalatın kelissözder belgilegeli twr.

The Qazaq Times