Iran ekonomikası AQŞ salğan sankciyanıñ kesirinen soñğı bir jarım aydıñ işinde edäuir deñgeyde şatqayaqtağan. Oğan äsirese mwnay eksportınıñ 35%-ğa azaytılğanı qattı äser etken. Bwl turalı Iran Islam Respublikasınıñ mwnay tankerleriniñ qozğalıs dinamikasın zerttegen Bloomberg agenttigi habarladı.
Mwnay eksportınıñ birden azayuına baylanıstı Iran rialı dollarmen şaqqandağı qwnınan 60%-ğa arzandağan. Endi, Iranğa qarsı sankciyalar AQŞ-qa da «arzanğa tüspeydi» dep esepteydi mamandar. Olardıñ aytularınşa, qara altın bağasın barrel'ine 80 dollardan asırğan Amerikalıq sankciyalar älemdik mwnay narığına qattı äser etude. Mäselen, Resey men Saud Arabiyası osı olqılıqtıñ ornın toltıru üşin mwnay öndirisin arttıruğa şeşim şığardı. Alayda, mamandardıñ pikirinşe, bwl şeşim de aldağı uaqıtta Iran eksportınıñ şığınınıñ ornın toltıru üşin jetkiliksiz bolmaq. Sebebi, osığan deyin de habarlağanımızday, üstimizdei jıldıñ 6 tamızında AQŞ Iranğa qarsı sankciyalardıñ birinşi blogın iske qosqan edi. Bwl sankciyalar tizimine Irannıñ avtomobil' sektorı, sonday-aq, altınmen qosa, özge de metalldar saudası engizilgen edi. Onıñ üstine, Aq üy Iranmen iskerlik qatınasın damıtuşı kez kelgen elge de osınday sankciya salatının habarlap, ses körsetken edi. Amerikalıq sankciyanıñ osı jıldıñ 4 qaraşasına deyin küşine enui tiis ekinşi böligi Irannıñ energetika sektorın, kömirsutekti şikizatqa qatısı bar tranzakciyasın jäne Irannıñ ortalıq bankimen baylanısı bar tranzakciyanı qamtımaq. Bwğan deyin, AQŞ prezidenti 2015 jılı halıqaralıq «altılıq» (Resey, AQŞ, Wlıbritaniya, Qıtay, Franciya, Germaniya) tarapınan qol qoyılğan «Ortaq qadam: jan-jaqtı bağdarlaması» dep te alatatın Irannıñ yadrolıq kelisimşartınan şığatının habarlağan edi. Artınşa, osı şeşimin küşine engizgen amerikalıq bilik Iranğa qarsı barlıq sankciyalardıñ qayta iske qosılatının da mälimdedi. «Altılıqtıñ» qalğan müşeleri AQŞ-qa qarsı şığıp, tipti Euroodaqta Iranmen jasalğan kelisimşarttıñ saqtalatının habarlağan bolatın.