Түбі бір түркі – Құмық халқы бүгінде негізінен Дағыстан республикасында және Иран, Сирия, Түркия мемлекеттерінде аз бөлігі өмір сүреді.
Олар – түркі тілдерінің қыпшақ тобына жататын құмық тілінде сөйлейді. Ал, әдеби тілі буйнақ және хасавюрт диалектілерінің негізінде қалыптасқан. Көпшілігі ислам дінінің сүннит тармағын ұстанады.
Олардың этнографиялық негізін Дағыстан жазығындағы жергілікті тайпалар мен осында келген түркі тілдес тайпалар (әсіресе қыпшақтар) құрайды. Елді мекендерді юрт, кент деп атайды. Салт-дәстүрлері, мәдениет мен тұрмыс-тіршілігі жағынан ноғай, қарашай, балқарларға ұқсас болып келеді.