Британия баспасөзі: КХДР әлемдегі «жиіркенішті» тәртіп ретінде

"i" газеті сарапшы Иэн Бирреллдің «Солтүстік Кореяның фашистік басшысының өзін сақтауына деген дарыны орасан зор және ол бүкіл әлемге көп қатер ұсынып отыр» атты мақаласын жариялады. Бұл туралы bbc.com жазды.

Оның Малайзиядағы ағасы Ким Чен Нам қатыгездікпен өлтірілді. Бұл өлімнің себебі белгісіз, бірақ олар Солтүстік Кореяның бейнесін өте қатерлі, өз ережелерімен өмір сүретін, адамдарды өлтіретін, сонымен қатар ядролық қару жасайтын ел ретінде көрсетеді.

Солтүстіккореялық басшы Ким Чен Ын сайқымазаққа ұқсауы мүмкін, ұқсайды да, ол қорыққан адамдармен қоршалған ерке абсолютті монарх, ондағы адамдар әрбір кішігірім келіспеушілік өлімге әкеп соғуы мүмкін екенін біледі.

Шексіз қатыгездік, қарумен қорқыту және жауға қарсы жүрек мұздататын қатерлер Иэн Бирреллдің өзін-өзі қорғауына бағытталған.

Бұл мемлекетті нәсілшілдік сыбайласқан элита басқарады, ол 25 миллион халықты әрдайым қорқынышта ұстап отыр деп жазады басылым.

Басшылық үрей тудыратын және болжап-болмайтын әрекеттерге баруы мүмкін, бірақ оларда қатал логика бар- шексіз қатыгездік, қарумен қорқыту және жауға қарсы жүрек мұздататын қатерлер өзін-өзі қорғауына бағытталған.

Деректерге қараңыздар. Бұл ел өте қарқын дамып келе жатқан держава –Қытай мен табысты және серпінді Оңтүстік Кореяның ортасындағы кішкентай мемлекет.

Солтүстік Кореяның экономикасы Латвия экономикасымен тепе-тең.

Ел миллиондаған адамның өмірін алған аштықты да бастан өткізді. Бірақ бұл елді басшылықта қандай да болмасын бағамен қалуды көздейтін әулет басқарып отыр. Бұл тәртіп 70 жылдан бері басқарып келеді, элита өзін жақсы сезінеді, ал елдің өсіп келе жатқан ядролық күш-қуаты тіпті ірі мемлекеттердің Солтүстік Кореямен абайлап қатынасу керектігін білдіреді.

Ақырындап, бірте-бірте бұл мұралық диктатура өз аясын кеңейтуде. Жақында ол ірі америкалық қалаларды «от теңізіне» айналдыруы мүмкін, ол бірнеше рет сес көрсеткен болатын.

Дональд Трамп Ким Чен Ынды ядролық қарудан бас тартуға көндіремін деп ойлайды. «Бұл жігіт ойын ойнамайтынын мойындау керек»,-деді ол жақында.

Демократияның күтпеген қатері

Guardian өзінің редакциялық мақаласында бейресмилік шекарасын қысқарту демократияның жойылуына әкеп соғуы мүмкін дейді.

Сіздің смартфоныңыз білетін ақпаратты тіпті ХХ ғасырдың құпия қызметінің өршіл офицері құпия бақылау көмегімен де ала алмас еді.

Бізге белгілі мәліметтерге сүйенсек,  Cambridge Analytica фирмасы Дональд Трамптың сайлау алдындағы науқанына көмектесті деп есептейді, бірақ көптеген сарапшылар мұны жоққа шығарып отыр.

Өз кезінде американдық ұрлықшы Уилли Саттон: «Мен банктерді тонаймын, өйткені ақша дәл сол жерде» деген. Дәл солай сайлау алдындағы науқан "Фейсбук", қолданады, өйткені сайлаушылар сол жерде. "Фейсбук" адамдарды сендіруге немесе сендірмеуге қолайлы орын. Біз мұны «жалған жаңалықтар» мысалында көрдік. Бірақ бұл көпшілікпен талқыланады.

"Фейсбук"-тағы хабарламалар мен жарнамалар бір адамға немесе адамдар тобына бағытталған. Оларды топ шеңберінен басқа ешкім көре алмайды.

Біздің демократиялық үлгі көпшілік науқанға және жасырын дауыс беруге негізделген. Бірақ бұл технологияның дамуы адамдардың кім үшін және не үшін дауыс беретіні көпшілікке белгілі болып қалса,   барлығын басынан аяғына дейін өзгертуі мүмкін, дегенмен, айғақтарды ол жасырын түрде алатын болады және оны көпшілік алаңда талқылай алмайды.

Кей мағынада бұл демагогтарға, әділетсіз қорғаушыларға ұқсайды, және жарнамалық агентіктер адамдарды айналдырды, бірақ мұны қолдану бұл үрдісті жеңілдетеді және тиімді етеді.

Бұл ақпаратты қолдану мүмкіндігін біздің арнайы қызметтің іскерлігін бақылағандай қадағалауымыз керек. Демократия осыны талап етеді, деп санайды Guardian.

Фариза Мұқанова

"The Qazaq Times"