АҚШ-та туып-өскен жасөспірім қызды өз әкесі Пәкістанда атып өлтірген. Әкесінің айтуынша, ол қызының TikTok желісіндегі видеоларын «қоғамға сай емес» деп тапқан. Полицияның мәліметінше, бұл оқиға отбасының дәстүрлі құндылықтар мен заманауи өмір салты арасындағы қақтығысынан туындаған болуы мүмкін. Бұл туралы BBC арнасы жазды.
Оқиғаның мән-жайы
Пәкістанның оңтүстік-батысында орналасқан Кветта қаласында 13-14 жас аралығындағы Хира Анвар есімді жасөспірім әкесі Анвар ул-Хақтың қолынан қаза тапты. Алғашында әкесі полицияға «белгісіз қылмыскерлердің» қызын атып кеткенін айтқан. Алайда тергеу барысында ол кінәсін мойындап, қызын өзі өлтіргенін мойындады.
Полиция өкілдерінің айтуынша, отбасы Хираның киім киюіне, өмір салтына және әлеуметтік желідегі белсенділігіне қарсы болған. Оның TikTok-та бейнежазбалар жүктеуі әкесінің ашуын тудырған.
Отбасы АҚШ-та 25 жыл тұрған
Анвар ул-Хақ отбасы АҚШ-та 25 жыл тұрған, бірақ жақында Пәкістанға қайта көшкен. Хира TikTok-та контент жүктеуді әлі АҚШ-та жүрген кезінен бастаған. Қазіргі таңда тергеушілер оның телефонын зерттеп жатыр, алайда құрылғы құлыптаулы.
Бұл қылмысқа қатысы бар деген күдікпен Хираның әкесінен бөлек, оның жездесі де қамауға алынды.
Құрмет үшін өлтіру және заңнамалық өзгерістер
Пәкістанда «құрмет үшін өлтіру» (honour killing) оқиғалары жиі кездеседі. Бұл қылмыстар көбінесе отбасы мүшелері «отбасының абыройын сақтап қалу» мақсатында әйел адамдарға қарсы жасайды.
2016 жылы Пәкістан үкіметі осындай қылмыстар үшін міндетті түрде өмір бойына бас бостандығынан айыру жазасын енгізді. Бұған дейін айыпталушыларға құрбанның туыстары кешірім берсе, олар жазадан құтыла алатын.
Бұған дейінгі ұқсас оқиғалар
Хира Анвардың өлімі басқа да осыған ұқсас оқиғаларды еске салады. 2023 жылы Италия соты пәкістандық ерлі-зайыптыны өз қызын, 18 жастағы Саман Аббасты, мәжбүрлі некеге қарсы шыққаны үшін өлтіргені үшін өмір бойына соттаған.
Ал 2016 жылы әйгілі пәкістандық әлеуметтік желі жұлдызы Қандил Балоч өз ағасының қолынан қаза тапқан. Ол өз әпкесін «отбасыны ұятқа қалдырды» деп айыптап, оны өлтірген. Ағасы өмір бойына бас бостандығынан айырылғанымен, кейіннен апелляция арқылы ақталып шықты.
Бұл оқиға қоғамда қыз-келіншектердің құқықтарын қорғау, ата-аналар мен балалар арасындағы түсіністік және әлеуметтік желінің әсері туралы үлкен сұрақтар тудырады. Пәкістанда және басқа да дәстүрлі көзқарас басым елдерде мұндай оқиғалардың алдын алу үшін құқық қорғау жүйесін жетілдіру мен халықтың санасын өзгерту маңызды.