پاندەميا كەزىندە جۇقپالى اۋرۋلار مەن وكپە قابىنۋى تۋرالى حالىقتىڭ ءبىلىمى ءبىرشاما ارتقانىمەن، الدە دە كەيبىر قولدانبالى تۇسىنىكتەردى قاتە ۇعىنىپ جۇرگەنىمىز بەلگىلى. كەيىنگى كەزدەرى كوپشىلىك ءوججا مەن ءپروتاتيۆتى جەلدەتۋ قۇرىلعىلارىن ءجيى شاتاستىرىپ، ورنىن الماستىرىپ قولداناتىنى بايقالۋدا. سول سەبەپتى ەلورداداعى ۇلتتىق نەيروحيرۋرگيا ورتالىعى اق-نىڭ مەديتسينالىق اپپارتتار ءبولىمىنىڭ باس ينجەنەرى سەرىك مۇراتحاننان وسى تاقىرىپ توڭىرەگىندەگى سۇراقتارعا جاۋاپ الىپ كورگەن ەدىك.
وكپەگە تىنىس الۋعا كومەكتەسەتىن اپپاراتتىڭ قانداي تۇرلەرى بار؟
اۋا الماسۋىن رەتتەۋگە كومەكتەسەتىن وكپەنى جاساندى جەلدەتۋ اپپاراتى، وتتەگى كونتسەنتراتورى، سوسىن ءپروتاتيۆتى-فلوۋمەتر دەگەن تۇرلەرى بولادى. كوپشىلىك مۇنىڭ ءبارىن «يۆل» دەپ اتاپ ءجۇر، سوعان بايلانىستى اشىڭقىراپ ايتايىق.
ءبىرىنشىسى، وكپەنى جاساندى جولمەن جەلدەتۋ اپپاراتى رەجيمدەرىنە بايلانىستى وزدىگىنەن تىنىس الا الماي جاتقان ادامعا قىسىم بەرۋ ارقىلى ءريتىمدى تىنىستاۋعا كومەكتەسەدى. وندا وتتەگى ىرعاعى اۆتوماتتى جانە قولمەن (مەحانيكالىق) باسقارىلادى.
ەكىنشى قۇرىلعى وتتەگى كونتسەنتراتورى – وتتەك مولشەرىن كونتسەنتراتسيالايدى، ياعني مۇندا دايىن وتتەگى بولمايدى. بىراق اۋانى جيناپ-قىسۋ ارقىلى ءارتۇرلى پروتسەنتتەگى وتتەكتى ادام دەنەسىنە مۇرىن ارقىلى جىبەرەدى. وزدىگىنەن تىنىس الىپ جاتقان، الايدا وتتەگى جەتىسپەيتىن ادامعا كەرەك.
ال ءۇشىنشى ءتۇرى فلوۋمەتر وتتەگىنى وندىرمەيدى، بالونداعى دايىن وتتەگىنى ىلعالداندىرۋ ارقىلى ادامنىڭ تىنىستاۋىنا كومەكتەسەدى. قازىرگى تاڭدا الەمدە نەگىزگى وسى ءۇش ءتۇرى پايدالانىلادى.
ەڭ ءبىرىنشى ءسوز ەتكەن ءوججا قۇرىلعىنىڭ تولىق اۆتوماتتى، جارتىلاي اۆتوماتتى، قولمەن باسقاراتىن جانە جاساندى ينتەللەكتپەن باسقارىلاتىن تۇرلەرى بار.
وتتەگى كونتسەنترانتى. فوتو: اشىق دەرەككوز
تىنىستاۋعا ارنالعان اپپاراتتىڭ باعاسى دا ءارتۇرلى مە؟
تولىق اۆتوماتتى ءوججا-نىڭ نارىقتاعى باعاسى 40 ميلليون تەڭگەگە دەيىن بارادى، جارتىلاي اۆتوماتتى تۇرلەرى 3-7 ميلليون تەڭگە ارالىعىندا. ال وتتەگى كونتسەنتراتورى 150 مىڭ مەن 1,5 ميلليون تەڭگە ارالىعىندا. دايىن وتتەگىگە بايلانىستىراتىن فلوۋمەتر قۇنى 50 مىڭ-300 مىڭ تەڭگە تۇرادى.
ۇيدە، جەدەل جاردەم قىزمەتىندە، پالاتادا، ينتەنسيۆتى تەراپيادا، رەانيماتسيادا قولدانىلاتىن تۇرلەرىن جانە مىسالمەن ماركالارىن تاراتىپ ايتىپ بەرسەڭىز.
قازىر قازاقستاننىڭ بارلىق وبلىسىندا ءارتۇرلى ەلدەردەن الىپ كەلىنگەن ۇلگىلەرى قولدانىستا. ءتىپتى، سوناۋ كەڭەس كەزىنەن قالعان مەحانيكالى تۇرلەرى دە بار، ال باستى قالالارداعى ۇلتتىق ورتالىقتاردا تەحنيكا ءوندىرۋشى ليدەرلەر جاپونيا مەن گەرمانيانىڭ ونىمدەرى. مىسالى، Drager, اkoma سياقتى ماركالار. شالعاي وبلىستاردا كورەيا، قىتاي، رەسەي ەلدەرىنىڭ تەحنيكاسى قولدانىلۋدا.
قايسىسىن قاشان قولدانادى؟
وكپەنى جەلدەتۋ بارىسىندا قۇرىلعى پاتسيەنتتىڭ جاسى مەن جىنىسىنان بۇرىن، ونىڭ حالىنە قاراي قولدانىلادى. تۇسىنىكتىرەك ايتساق، ينتەنسيۆتى تەراپيا-رەانيماتسيادا جاتقان ناۋقاستارعا وتتەگى كونتسەنتراتورى نەمەسە فلوۋمەتر قولدانىلمايدى (بۇلار كوبىنە جەدەل جاردەم بريگاداسىندا، پۋلمونولوگيا بولىمىندە، ءتىپتى ۇيدە قولدانىلادى). سەبەبى جوعارىدا ايتقانىمىزداي بۇلار وزدىگىنەن تىنىستاۋعا مۇرشاسى بارلارعا ارنالعان. ال جانساقتاۋ بولىمىنە جاتقىزىلعانداردىڭ كوبى وزدىگىنەن تىنىستاي المايدى نەمەسە ەسىن جوعالتقان. ولارعا جاعدايىنا قاراي جارتىلاي نە تولىق اۆتوماتتى ءوججا-نى قوسۋعا تۋرا كەلەدى.
ءپورتاتيۆتى قۇرىلعى. فوتو: اشىق دەرەككوز
قازاقستاندا قولدا بار نەمەسە جەتكىزىلىپ جاتقان اپپاراتتاردىڭ باسىم بولىگى قانداي؟
جالپى الماتى قالاسى، استانا جانە وبلىس ورتالىقتارىندا تولىق جانە جارتىلاي اۆتوماتتى تۇرلەرى بار. ال جاساندى ينتەللەكتكە نەگىزدەلگەن ءتۇرى قازاقستاندا وتە از. سونىمەن قاتار قازىرگى ءۇي جاعدايىندا ەمدەلىپ جاتقان ازاماتتار (وتتەگى جەتىسپەي ەنتىگەتىندەر) ءموبيلدى وتتەگى كونتسەنتراتورىن كوپتەپ پايدالانۋدا.
قۇرىلعىلار قازاقستاندىقتارعا قانشالىقتى كومەكتەسىپ جاتىر؟
و باستا COVID-19 ۆيرۋسىن وكپەنىڭ جەدەل قابىنۋىنان (پنەۆمونيا) بولەك قاراستىردى. مەنىڭشە، بۇل ەشقانداي پنەۆمونيا ەمەس. مۇنىڭ ءبارى كوروناۆيرۋستىڭ وكپەگە شابۋلداۋىنان اسقىنعان سالدارى. سوندىقتان كەز كەلگەن وكپەنىڭ جەدەل قابىنۋ اۋرۋىنا وتتەگى وتە قاجەت. وسىنى ەسكەرسەك، ادام اعزاسىنداعى وتتەگىنىڭ مولشەرىن 90%-دان ءتۇسىرىپ الماس ءۇشىن بۇل اپپاراتتاردىڭ تيگىزەر كومەگى زور.
وكپە قابىنۋى مەن كوروناۆيرۋس كەزىندەگى تىنىستاۋ اپپاراتىن قولدانۋدا ناقتى قانداي ايىرماشىلىق بار؟
قابىنعان كەزدە وكپەنىڭ وتتەگىنى ءسىڭىرۋ قاباتى (جاسۋشالار) جارامسىز كۇيگە تۇسە باستايدى. سالدارىنان قالىپتى اۋانىڭ قۇرامىنداعى 21% وتتەگى وكپەنىڭ دۇرىس جۇمىس ىستەۋىنە جەتكلىكسىز بولادى. ال COVID-19 دەرتىندە كەرىسىنشە، ۆيرۋستىڭ كەسىرىنەن جاسۋشالار ەمەس، وكپەنىڭ وتتەگى ءسىڭىرۋ قاباتىنان وتەتىن ۇساق قان تامىرلار (كاپيلليار) قاننىڭ قويۋلانۋىنان بىتەلىپ قالادى. دەسە دە ەكەۋىنەن تۋىندايتىن زاردابى ءبىر. ول – وتتەگى تاپشىلىعى. ەكى جاعدايدا دا اپپاراتتار ارقىلى وتتەگى جەتكىزۋ قاجەت. بىراق COVID-19 ينفەكتسياسى مىسالىندا دارىگەردىڭ ەمدىك شارالارى ءبىرىنشى ورىندا بولماسا، جاي اپپارات كومەكتەسە المايدى.
ۇلتتىق نەيروحيرۋرگيا ورتالىعى اق-نىڭ مەديتسينالىق اپپارتتار ءبولىمىنىڭ باس ينجەنەرى سەرىك مۇراتحان
قازاقستاننىڭ ءوججا وندىرەمىز دەۋى – جەمقورلىق سحەماسىنىڭ ءبىر ءتۇرى
جاقىندا شىمكەنت اكىمدىگى Kazmedpribor Holding كومپانياسىنا اقشا اۋدارىپ، 3 ايدا ءوججا قۇرىلعىسىن وندىرۋگە ۋاعدالاستى. مۇنداي كۇردەلى تەحنيكانى ءوندىرۋ ءبىر توقساندا شەشىلەتىن نارسە ەمەس. ءبىر قۇرىلعىنىڭ قۇرىلىمىندا الدىمەن ەلەكترونيكا، ەكىنشىدەن كومپيۋتەرلىك باعدارلاما بار جانە ەڭ ماڭىزدى بولىگى ينتەللەكتۋال جادى بولادى. وسىنىڭ بارلىعىن ءۇش ايدا ءوندىرۋ مۇمكىن ەمەس. سوندىقتان ولار وزگە دە وتاندىق «وندىرۋشىلەر» سەكىلدى نەگىزگى بولىكتەرىن شەتەلدەن، سونىڭ ىشىندە قىتايدان ارزانعا الدىرىپ، قازاقستاندا قۇراستىرادى. ال وندىرگەن كۇننىڭ وزىندە ونى كلينيكالىق تاجىريبەدەن وتكىزۋ قاجەت بولادى. مۇنى ادامنان بۇرىن جاساندى وكپەگە جاساتىپ تەكسەرەدى. ەكسپەريمەنتالدى كەزەڭگە باس-اياعى ءۇش جىل ۋاقىت كەتەدى. ءجىتى زەرتتەلمەگەن جاعدايدا تەحنيكا قاۋىپتى بولۋى مۇمكىن.
سوندىقتان قازاقستاندا ءوججا قۇرىلعىسىن وندىرەمىز دەپ ەلدى الداۋدىڭ قاجەتى شامالى. بۇل ناعىز جەمقورلىقتىڭ جۇيەلى سحەماسىنىڭ ءبىر ءتۇرى. مۇنداي مەرزىمدە ءوججا قۇىرلعىسىن وندىرەم دەگەنگە دامىعان جاسامپاز-تەحنوكرات ەلدەر كۇلەتىن بولار.
قازاقستان وكپەنى جاساندى جەلدەتۋ اپپاراتى تۇگىلى ونىڭ سىرتىنداعى پلاستيك كورپۋسىن دا وندىرە المايدى. ەلدەگى وزىنشە ءوندىرىس جاساپ وتىرعان كومپانيالار مەحانيكالىق جابدىقتاردى وندىرسە وندىرەر، ال ەلەكترونيكالىق تەحنيكالاردى شەتەلدەن تاپسىرىسپەن الدىرىپ، وسىندا قۇراستىرادى. وسىلايشا ۇكىمەتتى دە، حالىقتى دا الداپ وتىر. مۇنىم قاتە بولسا، اقتوبەدەگى رەنتگەن، الماتىداعى مەدرەمزاۆود جانە Kazmedpribor كومپانيالارىنا ارنايى ۇكىمەتتىك كوميسسيا جىبەرىلسىن!
سوڭعى مالىمەتتەر بويىنشا، قازاقستاندا COVID-19 دەرتىنە شالدىققانداردىڭ رەسمي سانى 72 مىڭنان استى. 43 مىڭنان استام ادام اۋرۋىنان ايىعىپ شىقسا، جالپى جيىنى 690-داي ادام قايتىس بولعان.
دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگىنە قارايتىن تاۋارلار مەن كورسەتىلەتىن قىزمەتتەردىڭ ساپاسى مەن قاۋىپسىزدىگىن باقىلاۋ كوميتەتىنىڭ باسشىسى تيمۋر سۇلتانعازين 16 شىلدە كۇنى وتكەن ءباسپاسوز جيىنىندا قازاقستاندا ۆيرۋس جۇقتىرعان 306 ادامنىڭ اۋىر حالدە جاتقانىن ايتقان. ونىڭ 265-ءىنىڭ جاعدايى قيىن، ال 41-ءىنىڭ احۋالى تىم اۋىر دەڭگەيدە. 41 ناۋقاس ءوججا قۇرىلعىسىندا جاتىر. سونداي-اق 133 ادام ءينۆازيۆتى ەمەس تىنىستاۋ اپپاراتىمەن دەم الىپ جاتىر. 106 پاتسيەنت وتتەگى تەراپياسىن الىپ جاتقان كورىنەدى.
وتانعا ورالعان قانداس بەيىمدەلۋى نەمەسە قانداستار مەن قازاقستانداعى ميگرانتتاردى اقپاراتتىق قولداۋ جانە الەۋمەتتىك بەيىمدەۋدىڭ مەديا-ستراتەگياسى
استانادا قالعان جاڭاوزەندىك جۇمىسسىزدار "قازمۇنايگاز" كەلىسسوزدى توقتاتىپ تاستادى دەيدى
فبر پەنتاگوننىڭ قۇپيا قۇجاتتارىنىڭ جاريالانۋىنا قاتىسى بار كۇدىكتىنى قامادى
كىناسىزدىك پرەزۋمپتسياسىن بۇزعان باس پروكۋروردى سەنات جاۋاپقا تارتا ما؟
ەرمۇرات باپي: مەملەكەتتەن جاناشىرلىق كورمەگەن حالىق بيلىككە تاسبۇيرەك بولادى