1 مامىر تاڭ. وزبەكستاننىڭ سىرداريا وبلىسىنداعى ساردوبا سۋ قويماسىنداعى بوگەت بۇزىلىپ سول ەلدىڭ 22 ەلدى مەكەنىن سۋ باسقان. كورشى ەلدىڭ 70 مىڭ ادامى كوشىرىلگەن. بۇل اپاتتان وڭتىستۇستەگى ءوز اعايىندارىمىزدا اسا اۋىر زارداپ شەگىپ وتىر. تۇركىستان وبلىسىنىڭ ماقتارال اۋدانىندا 845 ءۇي، 3 مەكتەپ، 5 بالاباقشا، 4 مەديتسينا عيماراتى مەن مادەنيەت ءۇيى جانە 54,7 كم كوپىر مەن جولدى سۋ العان. مۇنان وزگە 7639 گا ەگىستىك سۋ استىندا قالدى. بۇل سان الىدە ءوسۋى مۇمكىن. قازاقستان حالقى جەرلەستەرىنە مۇمكىندەگىنشە كومەك قولىن سوزىپ گۋمانيتارلىق كومەكتەرىن كورسەتىپ جاتىر. ەندى وسى اپات تۋرالى ايتىپ جاتقان ءتۇرلى پىكىرلىردىڭ ءبىرازىنا توقتالا كەتسەك. بۇل بىزدەگى ءبىرىنشى اپات ەمەس. بۇعان دەيىن بولعان. سۋ ىسىنە جاۋاپتى قۇزىرەتتى ورىندار بۇگىنگە دەيىن وسىنداي اپاتتاردىڭ تەك سالدارىمەن كۇرەسىپ كەلەدى. بۇعان كوزى قاراقتى قاۋىم نە دەيدى. اۋەلى وسى سۋ ءىسىنىڭ بىلگىرى يسلام ابىشەۆتىڭ پىكىرىن جەتكىزگەن زاڭگەر ابزال قۇسپاننىڭ جازباسىن ۇسىنۋدى ءجون كوردىك.
ابزال قۇسپان، ادۆوكات: ابىشەۆ «ساردوبا» سۋ قويماسى زاڭسىز، ساپاسىز سالىنعان»
- قۇرمەتتى اعايىن، وڭتۇستىك وڭىردە بولىپ جاتقان سۋ تاسقىنىنا بايلانىستى تەرگەۋ يزولياتورىنداعى، مەنىڭ قورعاۋىمداعى يسلام ابىشەۆپەن سويلەستىم. كوڭىل الاڭداتارلىق عانا ەمەس، دابىل قاعارلىق مالىمەتتەرمەن تانىستىم. بىردەن ايتا كەتەيىن، اعايىن، بۇل – يسلام ابىشەۆتى قۇتقارۋعا ارنالعان كەزەكتى ءبىر قادام ەمەس. «ونى تۇرمەدەن بوساتىڭدار» دەگەن تالاپ تا ايتىلمايدى. بولماسا ادۆوكات رەتىندە ءوزىمنىڭ حايپ بولسىن دەگەن ماقساتىم جوق. ەلدىڭ قايعىسىنان حايپ جاساعاننان قۇداي ساقتاسىن!..
يسلام ابىشەۆتىڭ قازىرگى ايتىپ وتىرعان اڭگىمەسى – ەلدىڭ باسىنا تونگەن قاۋىپ جانە ونىڭ الدىن الۋعا بولاتىنى جانە بولاشاقتا ءتونىپ تۇرعان قانداي قاۋىپ بار، سول جايىنداعى وتە وزەكتى ماسەلە.
«ساردوبا» سۋ قويماسىنىڭ بوگەتى جارىلىپ، سونىڭ سالدارىنان قازاقستانعا سۋ كەتتى دەپ مالىمدەمە تاراپ جاتىر. ول دۇرىس، شىندىققا سايكەس كەلەدى. بىراق، ماسەلە مىنادا: وسى «ساردوبا» سۋ قويماسى 2017 جىلى حالىقارالىق شارتتاردى بۇزا وتىرىپ، زاڭسىز سالىنعان. زاڭسىز سالىنعانىمەن قويماي، ساپاسىز سالىنعان سۋ قويماسى. ول تۋرالى يسلام ابىشەۆ سۋ رەسۋرستار كوميتەتىن باسقارىپ وتىرعان كەزىندە ءبىر ەمەس، بىرنەشە مارتە قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنە جانە پرەزيدەنت اكىمشىلىگىنە حاتتار جازعانىن ايتتى. زاڭسىز سالىپ جاتىر، ساپاسى كوڭىل الاڭداتارلىق دەپ ايتقان. ول كەزدە وعان قۇلاق تۇرگەن بيلىك بولماعانىن، ول حاتتار اينالىپ وزىنە كەلگەنىن ايتتى. ارينە ول حاتتاردىڭ كوشىرمەسىن دە، تۇپنۇسقاسىن دا سىزدەرگە ۇسىنا المايمىن. بىرىنشىدەن، يسلام ابىشەۆ تۇرمەدە. ەكىنشىدەن، ول حاتتار «قۇپيا» دەگەن گريفپەن جازىلعان... ەندى ونىڭ زاڭسىزدىعى نەدە؟ «رررسسام» دەگەن وتە كۇردەلى اببرەۆياتۋرا – «رەگۋليروۆانيە رۋسلا رەكي سىرداري سەۆەرنەي چاستي ارالسكوگو موريا» دەپ اتالادى. سىرداريا – ترانسشەكارالىق وزەن. مىنە، وسى ەكى جاقتى مەملەكەتتىك كەلىسىمنىڭ تالاپتارىنا سايكەس، وزبەكستان جاعى دا، قازاقستان جاعى دا كەز كەلگەن وزەننىڭ وزىنە قاتىستى، پايدالانۋعا قاتىستى نەمەسە وزەننىڭ اينالاسىنداعى قۇرىلىستارعا بايلانىستى ءوزارا بىرلەسكەن ءىس-شارالار جاساۋعا مىندەتتەلەدى. ءبىر-ءبىرىنىڭ كەلىسىمىنسىز ەكىنشى مەملەكەت جۇمىس جاساۋعا ءتيىستى ەمەس.
يسلام ابىشەۆ «2004 جىلى قازاقستاننىڭ باستاماسىمەن، سىرداريا وزەن ساعاسىن وزگەرتۋ ماسەلەسىندە وزبەكستانمەن كەلىسىمگە كەلىپ، قۇرىلىس باستادىق» دەيدى. ءبىرىنشى فازاسىن اياقتاعان ەكەن. ەكىنشى فازاسىنا كەلگەن كەزدە، وسى جۇمىستاردى جالعاستىرۋعا وزبەكستاننىڭ رۇقساتى بولماعاندىقتان، قازاقستان جاعى ول قۇرىلىستى جۇرگىزە الماي قالعان ەكەن. ياعني، قازاقستان جاعى ەكى جاقتىڭ كەلىسىمىنىڭ تالاپتارىن ساقتاعان، حالىقارالىق شارتتاردىڭ، ونىڭ ىشىندە «حەلسەنكي» سۋ كەلىسىمى بار، بۇۇ بەكىتكەن شارتتار بار، ول ەكى بىردەي حالىقارالىق نورمالاردىڭ بارلىعىنا ەكى ەلدىڭ قولى قويىلعان. ياعني، ەكى ەل دە ءسوزسىز باعىنۋعا، تالاپتاردى ورىنداۋعا مىندەتتى. ودان بولەك، جاڭاعى ايتقان «رررسسام» دەگەن ەكى جاقتى كەلىسىم بار. ياعني، قازاقستان جاعى زاڭ تالاپتارىن بۇزباي ساقتاعان.
ال 2017 جىلى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كەلىسىمىن الماستان، ءتىپتى سۇراماستان، وزبەكستان جاعى وسى «ساردوبا» سۋ قويماسىن سالىپ تاستاعان. بۇل نە دەگەن سۇمدىق؟ ...وزبەكستان قازاقستان جاعىنا تالاپتى ورىنداتادى، ال ءوزى ويىنا نە كەلسە، سونى ىستەيدى. سوندا ءبىز قانداي ەل، قانداي مەملەكەت بولعانىمىز؟ «ساردوبا» سۋ قويماسى زاڭسىز، ساپاسىز سالىنعانىن بىلدىك دەيدى يسلام ابىشەۆ. قالاي بىلدىڭىزدەر دەسەك، سسسر كەزىنەن بەرى سول سالادا جۇمىس ىستەگەن ماماندارمەن، سول جاقتاعى ادامدارمەن بايلانىسىمىز بار ەدى دەيدى. سول ارقىلى بىلگەن. وتە از ۋاقىتتىڭ ىشىندە تەز-تەز، ساپاسىز ماتەريالدارمەن جىلدام تۇردە سالىنعانعا ۇقسايدى. مىنە، سونىڭ زاردابىن قازىر قازاقستان تارتىپ وتىر.
كەزىندە وزبەكستان شەكاراشىلارى مال ايداپ ءجۇرىپ شەكارادان بايقاماي ءوتىپ كەتكەن قازاقستان ازاماتىن زاڭسىز اتىپ ولتىرگەنىن دە بىلەمىز. ونىڭ كەيىنگى تاعدىرىن بىلمەيمىن، مەن مۇمكىن اقپاراتتى كوزىم شالماي قالعان شىعار، مەنىڭ ويىمشا قازاقستان ءوزىنىڭ ازاماتىنىڭ قۇقىن سۇراپ، اياعىنا دەيىن ءىستى قاداعالاۋىنا الىپ، سول وزبەكستاننىڭ شەكاراشىلارى سوتتالدى ما، قازاق وتباسىنا كومپەنساتسيا الىندى ما، ول تۋرالى اقپاراتتى بىلمەيمىن. بىراق، قازاقستاننىڭ وسىنداي ماسەلەلەرگە كەلگەندە سالعىرتتىق تانىتاتىنىنا سەنىمدىمىن. بۇل بولعان جاعداي.
ەگەر يسلام ابىشەۆ بۇنىڭ ءبارىن بىلگەن بولسا، نەعىپ ايتپادى، نەگە ەلدىڭ الدىندا كوتەرمەدى دەيتىن بولارسىزدار. ايتا كەتەيىن، 2019 جىلدىڭ جەلتوقسان ايىندا مەنىڭ قولقا سالۋىممەن، يسلام ابىشەۆ ماقالا جازدى، «abai.kz» پورتالىندا «يسلام ابىشەۆ: سۋ سالاسىنداعى قاۋىپسىزدىك وتە ماڭىزدى» دەگەن اتپەن جاريالانعان. سول ماقالادا قازاقستانداعى سۋ قاۋىپسىزدىگى ماسەلەسى، سونىڭ ىشىندە ءدال وسى سىرداريا وزەنىنە بايلانىستى ترانسشەكارالىق ماسەلەلەر دە، ترانسشەكارالىق ايماقتارداعى قاۋىپسىزدىك ماسەلەلەرى دە ءسوز بولدى. ول كەزدە «شاردارا»، «كوكساراي» سۋ قويمالارى جانە استاناداعى «استانا» سۋ قويماسىنا قاتىستى ماسەلەلەردى جازدى. وندا ساندىق اقپاراتتار كەلتىرىلگەن. مىنا ساندارعا نازار اۋدارىڭىزدار:
«ساردوبا» سۋ قويماسىنىڭ سۋ جيناۋ مۇمكىندىگى 900 ميلليون تەكشە مەتر بولاتىن بولسا، «شاردارا» سۋ قويماسىنىڭ سۋ جيناۋ مۇمكىندىگى 5 ميلليارد 200 ميلليون تەكشە مەتر. «شاردارا» سۋ قويماسى وتە ۇلكەن. ماقالادا دا جازىلادى، جاڭا سكايپپەن سويلەسكەندە دە شىرىلداپ تۇرىپ ايتىپ جاتىر، «ابزال، سەن ۇكىمەتكە جەتكىز» دەيدى، مەنىڭ ۇكىمەتكە جەتكىزەتىن مۇمكىندىگىم جوق. سىزدەر ارقىلى، جۋرناليستەر بولاتىن بولسا، باسقا دا ءبىر جانى اشيتىن ازاماتتار بولاتىن بولسا، سولار ارقىلى ۇكىمەتكە جەتكىزۋدى ماقسات ەتىپ وتىرمىن. «ساردوبا» سۋ قويماسى زاڭسىز، ساپاسىز، وزبەكستان جاعىنىڭ ساپاسىز سالعانى ءوز الدىنا، «شاردارا» سۋ قويماسىنىڭ تەحنيكالىق جاعدايى ءماز ەمەس، قاۋىپ ءتونىپ تۇر دەپ دابىل قاعىپ جاتىر يسلام ابىشەۆ.
ەندى مىناعان نازار اۋدارىڭىزدار، ابىشەۆ سۋ رەسۋرستار كوميتەتىندە قىزمەتتە جۇرگەندە بۇل تۋرالى تالاي تەحنيكالىق-ەكونوميكالىق نەگىزدەمە جاساپ، ۇكىمەتكە ۇسىنعان. ۇكىمەتتە قابىلدانباي، اقىرى كابينەتتەردىڭ بىرىندە جوعالدى دەيدى. سوندا «شاردارا» سۋ قويماسىنىڭ بۇدان بۇرىنعى جاسالعان (بەلگىلى ءبىر مەرزىمدە جاسالاتىن جوندەۋ) جۇمىستارى كەزىندە جوندەۋ جۇمىستارىنىڭ ساپاسىز ەكەندىگى تۋرالى ماسەلە كوتەرگەن. ول حاتتار قىزمەتتىك حاتتاردا بار ەكەنىن ايتتى. سۋ رەسۋرستار كوميتەتىن باسقارىپ وتىرعان كەزىندە «ساردوبا» سۋ قويماسى جايلى ءبىر ەمەس، بىرنەشە مارتە قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنە جانە پرەزيدەنت اكىمشىلىگىنە جازعان حاتتارى وزىنە قايتىپ كەلگەن. سۋ رەسۋرستار كوميتەتىنىڭ توراعاسى رەتىندە وزبەكستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇكىمەتىنە ىقپال ەتە المايمىن عوي دەيدى. قازاقستاننىڭ ۇكىمەتى بار، سىرتقى ىستەر مينيسترلىگى بار، پرەزيدەنت اكىمشىلىگى بار. وسىلار اينالىساتىن شارۋا ەدى دەيدى.
«شاردارا» سۋ قويماسى كەزىندە يسلام ابىشەۆ ۇسىنعان تەحنيكالىق-ەكونوميكالىق نەگىزدەمە نەگىزىندە قايتادان كۇردەلى جوندەۋدەن وتپەسە، ول وزىنەن 110 كم تومەندە جاتقان «كوكساراي» سۋ قويماسىن قوسىپ الىپ كەتەدى دەيدى. 3 ميلليارد تەكشە مەتر سۋ جينالاتىن ول دا ۇلكەن سۋ قويماسى. ەكەۋىن قوسقان كەزدە شامامەن 8 ميلليارد 200 ميلليون تەكشە مەتر سۋ بولادى. ەندى قاراڭىزدار، «قىزىلاعاش» سۋ قويماسىندا بار-جوعى 30 ميلليون تەكشە مەتر سۋ جينالاتىن ەدى دەيدى. وسىدان ون جىل بۇرىن «قىزىلاعاش» سۋ قويماسىندا قاراۋسىز قالعاننىڭ سالدارىنان بوگەت بۇزىلىپ، سۋ تاسقىنىنان 45 ادام قايتىس بولدى، ءبىر اۋىلدى ەكى ساعاتتىڭ ىشىندە تىپ-تيپىل جوق قىلىپ جىبەردى. ال «شاردارا» سۋ قويماسى مەن «كوكساراي» سۋ قويماسىن قوسقانداعى سۋدىڭ كولەمى «قىزىلاعاش» سۋ قويماسىنان 273 ەسەگە دەيىن كوپ. ەگەر يسلام ابىشەۆتىڭ ايتۋىمەن «شاردارا» سۋ قويماسى دۇرىستالمايتىن بولسا، ونىڭ سالدارى 273 ەسەگە دەيىن زور بولماق. ول تىعىز ورنالاسقان وڭتۇستىك ايماقتارمەن قوسىپ، قىزىلوردانىڭ ارالىنا دەيىن سۋ شايىپ كەتەدى دەپ تۇرمەدە جاتقانىمەن شىرىلداپ، دابىل قاعىپ جاتىر.
...يسلام ابىشەۆتىڭ مامان رەتىندە ايتقان مالىمدەمەسى ماڭىزدى. 2019 جىلدىڭ قاراشا ايىندا ... «ساردوبانى» دا ايتىپ ەدى. قازاقستانعا ۇلكەن ماسەلە بولادى، ترانسشكارالىق ايماقتاردا ماسەلە كوپ دەپ ايتىپ ەدى.
ايتقانى ايداي كەلىپ وتىر.
ابىشەۆتىڭ تاعى ءبىر سالەمى – كەڭەس كەزىندە وقىعان، جۇمىس ىستەگەن سۋ ينجەنەرى ماماندارى وتە از قالدى. قانشا دەگەنمەن، كەڭەس كەزىندەگى ءبىلىم تەرەڭ، جان-جاقتى ەدى. سول مامانداردى، عالىمداردى مۇنداي ىسكە جۇمىلدىرۋ وتە ماڭىزدى ەكەنىن ايتىپ وتىر.
تاعى قايتالاپ ايتامىن، ول كىسى قىزمەتتە وتىرعان كەزدە ۇكىمەتكە حات جازعان، ماسەلە كوتەرگەن، الايدا جاۋاپ الماعان. ەندى ماماننىڭ بۇل دابىلى دا ەستىلمەي قالماسا ەكەن دەگەن تىلەك. سوندىقتان، ءبىر عانا ءوتىنىشىم بار، يسلام ابىشەۆتىڭ مەن ارقىلى كوتەرىپ وتىرعان ماسەلەسىن ەڭ جوعارعى دەڭگەيگە دەيىن جەتكىزسەڭىزدەر ەكەن. «حالىق تالاپ ەتسە، حان تاعىنان ءتۇسىپ، تۇيەسىن سويادى» دەيدى. ەڭ جوعارعى پرەزيدەنتكە دەيىن جەتسە ەكەن تىلەك بار. ايتپەسە، كەش قالىپ قويۋىمىز ابدەن مۇمكىن...
بەلگىلى جۋرناليست ساكەن سىبانباي: «بۇل - تابيعي اپات ەمەس
وزبەكستاندىق قۇقىق قورعاۋشى جانە جوبالاردى باسقارۋ بويىنشا ساراپشى جاۆوҳير شۋكۋروۆ ءوزىنىڭ «سۋى قاشقان ساردوبا: سوقپاعان جەل مەن جاۋماعان جاڭبىر كىنالى مە؟» اتتى ماقالاسىندا اپات بولاتىن كۇندەرى وزبەكستاننىڭ اتالمىش سۋ قويماسى ورنالاسقان سىرداريا وبلىسىندا جويقىن داۋىلدىڭ دا، نوسەر جاۋىننىڭ دا بولماعانىن ايتادى.
«29 ءساۋىر كۇنى تاشكەنت، جىزاق، سامارقاند جانە سىرداريا وبلىستارىندا كۇندىز 20-25 گراۋدس ىستىق، تۇندە 17-23 گرادۋس جىلى بولعان. اتالعان ايماقتاردىڭ كەي جەرلەرىندە از-كەم جاڭبىر جاۋعان. بىراق قاتتى جاڭبىر نەمەسە داۋىل بولماعان. 30 ءساۋىر كۇنى اتالعان ءتورت وبلىستا دا جاۋىن جاۋماعان. تۇندە +12-17, كۇندىز +23-28 گرادۋس بولعان. 1 مامىر كۇنى دە اۋا رايى ءساۋىردىڭ سوڭعى كۇنىندەگىدەي بولعان. راس، «ۋزگيدرومەت» سىرداريا وبلىسىندا 1-2 مامىر كۇندەرى جاۋىن-شاشىن بولاتىنىن حابارلاعان ەدى. بىراق جەرگىلىكتى تۇرعىندار ءدال ونداي قاتتى داۋىلدىڭ دا، نوسەر جاۋىننىڭ دا بولا قويماعانىن ايتادى.
ءتىپتى جاڭبىر قۇيىپ، قاتتى جەل سوقسىن-اق دەلىك. ەگەر بوگەت سول جاڭبىر مەن جەلگە شىداماي بۇزىلسا، دەمەك، ونىڭ جوبالانۋىندا، تاۋەكەل ەتىلۋىندە، سالىنۋىندا، ءتىپتى بىتكەن سوڭ قابىلدانۋىندا ءبىر كىنارات بار دەگەن ءسوز...» دەپ جازادى ول.
دەمەك، "بۇل تابيعي اپات قوي" دەگەن ءسوزدى قويىڭىزدار...» دەپ جازدى.
جازۋشى نۇرلىبەك ساماتۇلى: «كوكساراي» دا تالان-تاراجدان امان ەمەس...»
وزبەكستانداعى «وزودليك» (ازاتتىق) سايتىنىڭ ءتىلشىسى ساردوبا سۋ قويماسىنىڭ بۇزىلۋىنا جەمقورلىق سەبەپ بولعان دەپتى. دالەل رەتىندە اتى-جوندەرىن ايتپاعان بىرنەشە ادامنىڭ اڭگىمەسىن كەلتىرىپتى. اتى-ءجونىن ايتسىن، ايتپاسىن، بۇل ەندى شىندىق. بۇنداي جەمقورلىقتىڭ كوكەسى وزىمىزدە دە بار. «كوكسارايعا» بايلانىستى ءبىر اڭگىمە ەسىمە ءتۇسىپ كەتكەنى.
كەزىندە «كوكساراي» سۋ قويماسىنىڭ سالىنۋىنا بىرقاتار ەكولوگ ماماندار قارسى بولىپتى. ولاردىڭ ايتۋىنشا، «كوكساراي» سالىنسا، ءوڭىردىڭ ەكولوگياسى بۇزىلادى ەكەن. بىراق سۋ قويماسىن سالعاننان تابيعاتقا قانداي نۇسقان كەلەتىنىن مەن ەش تۇسىنە الماي-اق قويعان ەدىم. مۇمكىن ءبىر بىلمەگەنىم بار شىعار دەپ ويلاپ، بىلەدى-اۋ دەگەن ادامداردان ال كەپ سۇرايىن، «كوكسارايدان» تابيعاتقا كەلەر قانداي زيان دەپ. ەشكىم ەشتەڭە ايتپايدى. «كوكساراي» تۋرالى ماقالالارعا شۇقشيامىن، ەشتەڭە جوق.
ءبىر كۇنى سول «كوكساراي» ماڭىنداعى اۋىلدا تۇراتىن باۋىرجان اتتى جىگىتپەن اڭگىمەلەسىپ قالدىم. «كوكساراي» تۋرالى سۇرادىم. «سۋ قويماسى تابيعاتقا زيان دەيدى، سول راس پا؟» دەپ. ول دا سۋ قويماسىنىڭ تابيعاتقا قانشالىقتى زيان ەكەنىن ايتا المادى.
– مەن ءبىر زيانىن ايتايىن، – دەدى ءبىر كەزدە باۋىرجان ەسىنە الدەنە ءتۇسىپ، – «كوكساراي» ساپاسىز سالىنعان. ءبىر كۇندەرى بولماسا، ءبىر كۇندەرى سۋ جارىپ كەتۋى مۇمكىن. جارىپ كەتسە، انە، زياننىڭ كوكەسى.
– ساپاسىز سالىنعانىن قايدان بىلەسىڭ؟ – دەيمىن عوي.
– بىلەم. دامباعا بەتون قۇيعاندا اراسىنا شىرىمەيتىن تەمىر تور سالادى ەكەن. سول توردىڭ ءبىرازىن قۇرىلىسشىلار ساتىپ جىبەرىپتى. ءبىزدىڭ اۋىلدىڭ ادامدارى دا ساتىپ الىپ، قويعا قورا جاساعان.
كەشەگى سوردوبانىڭ بۇزىلۋىنىڭ سەبەبى جەمقورلىق، تالان-تاراجعا سالۋ دەگەن اڭگىمەدەن سوڭ مەنىڭ ويىما دا «كوكساراي» تۋرالى سول اڭگىمە ورالا كەتتى. بەتون اراسىنا سالىنۋعا ءتيىستى تەمىر توردىڭ جەڭ ۇشىنان جالعاسىپ ساتىلىپ كەتۋى ماسەلەنىڭ بەرگى جاعى عوي. ءبىزدىڭ جىگىتتەر دە جەگەن شىعار-اق، وپىرىپ.
ايتەۋىر قۇداي ساقتاسىن! ودان باسقا ءبىزدىڭ قولدان نە كەلەدى؟» دەگەن پىكىرى جوعارداعى ابىشەۆتىڭ ايتقانىن ايعاقتاعانداي.
اپات ايتىپ كەلمەيدى. بۇل كۇندەردە ءوتىپ كەتەر. وزبەك پرەزيدەنتى شاۆكات ميرزياەۆ مىرزا وسى اپاتقا بايلانىستى بارلىق كىنالىلەر زاڭ الدىندا جاۋاپ بەرەدى ء"بىز حالىقارالىق ساراپشىلاردى شاقىرىپ، بوگەتتىڭ قۇرىلىسىن تەكسەرەمىز. سول كەزدە ءبارى بەلگىلى بولادى", -دەپ وتىر. ودان بىزگە قانشا قايىر بولاتىنى بەلگىسىز. قالاي بولعاندا دا وسى اششى ساباقتان وزىمىزدەگى باسقادا سۋ قويمالارىنىڭ جايىنا كوبىرەك كوڭىل بولسە دەگەندى ايتقىمىز كەلەدى.
الماتى وبل پركۋراتۋراسى. بەلسەندىلەر: «جالعان جالامەن قاماۋداعى ايگەرىم مەن دۋمانعا بوستاندىق!»
ارمان الىمبەكوۆ: مەن ول جەردىڭ رەزيدەنتسيا ەكەنىن بىلمەدىم. ەشنارسە بۇلدىرمەدىم.
قوساي ماحامباەۆ: وق تيگەن ادامدى قۇتقارام دەگەندە ءوزىمدى اتىپ تاستادى
رەزيدەنتسيا ءىسى. ورىنعازى سەرىكبول: بەيبىت شەرۋگە شىقتىم. ال، 269 باپتى مويىندامايمىن
كيبەرشابۋىلعا ۇشىراعان باق وكىلدەرى قۇقىق قورعاۋ ورگاندارىنا ارىز ءتۇسىردى