شەتەلدەگى زەرتتەۋشى عالىمدار ادامداردان قايتىس بولعانان كەيىن ميىن عىلىمي زەرتتەۋ جۇمىستارىنا قايىرىمدىلىقپەن سىيعا تارتۋىن ءۇمىت ەتىپ وتىر. عالىمدار عىلىم قاۋىمداستىعىندا دەپرەسسيا، ميدىڭ پوست-تراۆماتيكالىق (جاراقاتتان كەيىن) سترەسستەن بۇزىلۋ جانە باسقا دا پسيحياتريالىق مي اۋرۋلارىن زەرتتەۋ ءۇشىن ادام ميىنىڭ جەتىسپەيتىنىن ايتادى. بۇل تۋرالى «شينلاڭ» اگەنتتىگىنىڭ عىلىم-تەحنيكاعا ارنالعان سايتى حابارلاپ وتىر.

«McLean Hospital» گارۆارد مي ۇلپاسىنداعى رەسۋرستىق ورتالىعىندا ءۇش مىڭنان استام ادام ميى ساقتالعان. فوتو: tech.sina.com

ادامدار ءالى دە وسى اتالعان اۋىرۋلاردىڭ زارداپتارىنان تولىق حاباردار بولماۋى دا عىلىمي زەرتتەۋدەگى مي تاپشىلىقتى تۋدىرىپ وتىر دەيدى عالىمدار. زەرتتەۋشىلەر ەگەر جەتكىلىكتى مي ۇلگىلەرى بولسا، پسيحيكالىق جانە نەۆرولوگيالىق اۋرۋلارعا جاڭا ەمدەۋ تابۋعا بولادى دەپ ۇمىتتەنەدى. بوستوننان تىس «McLean Hospital» گارۆارد مي ۇلپاسىنداعى رەسۋرستىق ورتالىعىندا ءۇش مىڭنان استام ادام ميى ساقتالعان. ولاردىڭ باسىم كوبى رۋحاني جانە نەۆرولوگيالىق اۋىرۋلارعا شالدىققان ادامداردان جينالعان. بۇل قازىر الەمدەگى ەڭ ۇلكەن «مي ساقتاۋشى بانك» ىسپەتتى.

ادام ميى وتە كۇردەلى زات بولىپ تابىلادى. ادام ميى دەنە مۇشەلەردىڭ وسۋىنە ىلەسىپ، جۇيكە جەلى بايلانىستارى ءوسىپ داميدى. ول تاعى ادام مىنەزى مەن جەكە قاسيەتتەرىن بەلگىلەيدى. سوڭعى جىلدارى عالىمدار ادام ميىنىڭ پسيحيكالىق جانە نەۆرولوگيالىق بۇزىلۋلار اراسىنداعى بەلگىلى ءبىر كوررەلياتسيالاردىڭ بار ەكەنىن تاپتى. زەرتتەۋشىلەرگە  پاركينسون سيندرومى (ەگدە تارتقان ادامداردا بولاتىن ۇلكەن جانە ورتالىق مي اۋىرۋى), التسگەيمەر اۋرۋى مەن ءتۇرلى پسيحياتريالىق بۇزىلۋلاردى زەرتتەۋ ادام ميىنىڭ ناقتى ۇلگىسىن قاجەت ەتەدى. «McLean Hospital» جانە وزگەدە زەرتتەۋ ورتالىقتارىندا ساقتالعان مي ۇلگىلەرى بۇل زەرتتەۋدىڭ قاجەتتىلىگىن قامتاماسىز ەتە الماي كەلەدى.

عالىمدار ميدى زەرتتەۋدىڭ جاڭا قۇرالىن تاپتى. فوتو: tech.sina.com

عىلىمي-زەرتتەۋ قوعامداستىق كەيبىر ىقتيمال پسيحيكالىق جانە نەۆرولوگيالىق اۋرۋلار تەراپياسىن تاپتى. ادام ميىن تەرەڭ زەرتتەۋ قۇرالدارى مەن ادىستەرىنىڭ كوپتەپ تابىلعانىنا قاراماستان، سولاردى جۇزەگە اسىرىپ، عىلىمي پراكتيكالىق سىناقتار ارقىلى ناقتىلاۋعا مي ۇلگىسى قاجەت. گارۆارد ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ زەرتتەۋشى عالىمدارى: « ەگەر مۇنداي اۋىرۋلاردان زارداپ شەككەن نەمەسە وزگە دە اۋىرۋلاردان قايتىس بولعاندار ءوز ەركىمەن ميىن عىلىمي زەرتتەۋگە اتار بولسا، وزىنەن كەيىنگى ادامداردىڭ بۇل اۋىرۋلاردان ازاپ شەگۋ سالىستىرماسىن ازايتۋعا قابلەتىمىز جەتەدى. سەبەبى، بىزدە قازىر ميدى زەرتتەۋ ادىستەرىمىز بەن قۇرالدارىمىز ءبىرشاما ناتيجە كورسەتە الادى. ميدا ساقتالىپ قالعان اۋىرۋلار مەن ينفورماتسيالار ارقىلى ونى ەمدەۋ جولدارىن تابۋعا بالادى»، – دەپ وتىر.

ءبارى بىردەي عىلىمي زەرتتەۋگە مي ۇلگىسى جەتىسپەيدى. فوتو: tech.sina.com

دەسە دە، عىلىمي جاڭالىق پەن كەيىنگى ادامداردىڭ ساۋلىعى ءۇشىن، ءولىم الدىندا شەشىم قابىلداپ، ميىن ەرىكتى تۇردە عىلىمي زەرتتەۋگە اتاۋشىلار تىم از بولسا كەرەك. ونىڭ ءبىر سەبەبى جوعارى دا ايتقانىمىزداي، ادامداردىڭ مي اۋىرۋلارى تۋرالى تۇسىنىك تانىمدارىنىڭ جەتىسپەۋىندە دە جاتىر.

“The Qazaq Times”