تامىزدىڭ 30-ى قر كونستيتۋتسياسى كۇنى الماتى قالاسىندا Oyan, Qazaqstan ازاماتتىق قوزعالىسى بەلسەندىلەرىنىڭ قاتىسۋىمەن شەرۋ مارشى ءوتتى.

ساعات 17:10-دار شاماسىندا باستالعان شەرۋگە قاتىسۋشى 30 شاقتى بەلسەندى كونستيتۋتسيانى رەفورمالاۋدى تالاپ ەتىپ، وزدەرىنىڭ كونستيتۋتسيالىق دەڭگەيدە كەپىلدەندىرىلگەن قۇقىقتارى مەن بوستاندىقتارىن بيلىك ەسىنە سالاتىنىن ايتتى. «پارلامەنتتىك رەسپۋبليكا»، «رەنكونستيتۋتسيا» دەگەن جازۋى بار كولەمدى باننەرلەردى قولىنا ۇستاعان مارش قاتىسۋشىلارى جول بويى «ويان، قازاقستان»، «كونستيتۋتسيا رەفورماسى ءۇشىن»، «مەنىڭ تاڭداۋىم بار»، «ساياسي تۇتقىندارعا بوستاندىق»، «اۆتوريتاريزمگە قارسىمىز» لوزۋنگتارىن ۇرانداپ ءجۇرىپ ءوتتى.

جىبەك جولى كوشەسىندە ورنالاسقان ارباتتان باستالىپ اباي اتىنداعى وپەرا جانە بالەت تەاترىنا دەيىن جالعاستى. استانا الاڭىنىڭ (بۇرىنعى قبتۋ)  الدىنا كەلىپ، ءبىراز ايالداعان توپ بەلسەندىسى اسەم جاپيشەۆا «ءبىز اۆتوريتارلىق رەجيمنىڭ نەگىزىن قالاعان كونستيتۋتسيانى وزگەرتەتىن ۋاقىت كەلدى. ءبىز مۇنداي مەملەكەت قۇرعىمىز كەلمەيدى، كونستيتۋتسيالىق رەفورمالاۋعا ارنالعان ۇسىنىستارىمىزدى ءوز پلاتفورمامىزدا جاريالادىق» دەپ مالىمدەدى.

– قازاقستاننىڭ پرەزيدەنتتىك باسقارۋ جۇيەسىنەن باس تارتاتىن كەزى كەلدى. ەلىمىز پارلامەنتتىك رەسپۋبليكا بولۋى كەرەك. قوعام دەموكراتياعا ءزارۋ. ەلىمىز دەموكراتياعا دايىن ەمەس سياقتى تىركەستەردىڭ ءمانى جوق. وزگەرىس جاسايتىن كەز كەلدى. ءبىز ۇلگى ەتەتىن ەلدەردە ءوز پىكىرىن تانىتاتىن شەرۋلەردى بيلىككە ەسكەرتسە، وكىنىشكە وراي بىزدە رۇقسات سۇرايدى، – دەدى ازاماتتىق قوعام بەلسەندىلەرىنىڭ ءبىرى ديماش الجانوۆ مارش بارىسىندا.

مەرەكەلىك كۇن رەتىندە دەمالىس ۋاقىتىنا ارنايى جوسپارلانعان شارانىڭ تالاپ-شارتتارى تۋرالى قوزعالىس وكىلدەرى وسى ۋاقىتقا دەيىن الەۋمەتتىك جەلى ارقىلى حابارلاعان ەدى. وندا «ءبىزدىڭ بەيبىت مارشتىڭ ماقساتى – Oyan, Qazaqstan مالىمدەمەسىندە كورسەتىلگەن كونستيتۋتسيانى رەفورمالاۋدى تالاپ ەتۋ. بۇل سونىمەن بىرگە تۋعان كوشەلەر بىزگە – حالىققا تيەسىلى ەكەنىن، كونستيتۋتسيامەن كەپىلدەندىرىلگەن قۇقىقتار مەن بوستاندىقتارىمىز تۋرالى بيلىكتىڭ ەسىنە ءتۇسىرۋ»، – دەپ كورسەتىلگەن. ازاماتتىق قوزعالىس وكىلدەرىنىڭ ايتۋىنشا، اتالمىش شارانىڭ وتەتىنى تۋرالى حابارلانعاننان كەيىن بىرقاتار بەلسەندىلەردى «پوليتسيا، اكىمدىك قىزمەتكەرلەرى قورقىتىپ جانە ارنايى قىزمەت وكىلدەرى اڭدۋعا تۇسكەن». وسىعان دەيىن  ەكى اي ىلگەرى ەل پرەزيدەنتى ق.توقاەۆ Euronews-كە بەرگەن سۇحباتىندا Oyan, Qazaqstan جاقتاستارى مەن بەلسەندىلەرىنىڭ وتە كرەاتيۆتى ەكەنىن ءسوز ەتىپ، جاستاردى مەملەكەتتى باسقارۋ ىسىنە تارتاتىنىڭ ايتقانىن ەسكە الىپ، سوعان قاراماستان قۋدالاۋ ءىسىنىڭ ءجۇرىپ جاتقانىن «پرەزيدەنت (توقاەۆ) مىرزا، بۇل ءسىزدىڭ جاستاردىڭ كرەاتيۆتىلىگىنە جاۋابىڭىز با؟» دەپ سىنادى.

كونستيتۋتسيا كۇنى الماتى، شىمكەنت قالالارى مەن ەل استاناسىندا وسى سيپاتتاعى اتازاڭدى تۇپكىلىكتى رەفورمالاۋعا قاتىستى بىرنەشە قارسىلىق شارالارى ءوتتى. الماتى قالاسىندا وتكەن قوزعالىس مارشىندا قۇقىق قورعاۋ ورگاندارى تاراپىنان وقىس ۇستاۋ-قاماۋ ارەكەتتەرى بولعان جوق. ازاماتتىق كيىم ۇلگىسىندەگى بەلگىسىز ادامدار بەينەكامەراعا ءتۇسىرىپ، توپپپەن ەرىپ ءجۇردى.

مارشقا قاتىسۋشى جاس بەلسەندىلەر. الماتى قالاسى. 30 تامىز 2019 جىل. فوتو: Vlast/ يۋ.كوروستەليوۆا

"The Qazaq Times"