21 اقپان كۇنى الماتى قالاسىنداعى «عىلىم ورداسى» رمك-ندا «شىعىس پوەزياسى: اباي – نيما، مۇقاعالي – ورحان ءۋالي» اتتى پوەزيا كەشى ءوتتى.

«عىلىم ورداسى» رمك ورتالىق عىلىمي كىتاپحاناسى، قازۇۋ شىعىستانۋ فاكۋلتەتى تۇركسوي عىلىمي ءبىلىم بەرۋ جانە مادەني ورتالىعى جانە يران ەلىنىڭ الماتىداعى مادەني ورتالىعى قاتارلى ءۇش ءىرى ورىننىڭ ۇيىمداستىرۋىمەن وتكەن بۇل يگى شارانىڭ ءمانى مەن ماعىناسى زور، ونەرسۇيەر قاۋىمنىڭ رۋحاني دۇنيەسىنە بەرەرى مول بولدى. پارسى، تۇرىك، قازاق حالىقتارىنىڭ كلاسسيكتەرى سانالاتىن ءۇش ۇلى تۇلعانىڭ الەم ادەبيەتىندە سالىپ كەتكەن دارا جولدارى مەن شىعارماشىلىقتاعى ساباقتاستىقتارى جونىندەگى ويلارعا جەتەلەيتىن تۇڭعىش باسقوسۋدىڭ كوركىن ءار ۋنيۆەرسيتەتتەردەن كەلگەن جالىندى جاستار قىزدىردى. اتاپ ايتار بولساق، ءال-فارابي اتىنداعى قازۇۋ شىعىستانۋ فاكۋلتەتى، قازمقپۋ، ابىلاي حان اتىنداعى الەم تىلدەرى جانە حالىقارالىق قاتىناستار ۋنيۆەرسيتەتى، اباي اتىنداعى قازۇپۋ، الماتى ۋنيۆەرسيتەتى قاتارلى ءبىلىم وشاقتارىنىڭ جانە وسى يگى شارانى وتكىزىپ وتىرعان ورتالىق عىلىمي كىتاپحانانىڭ قىزمەتكەرلەرى بىرەگەي تۇلعالاردىڭ ولەڭدەرىن قازاق، پارسى، تۇرىك تىلدەرىندە جاتقا وقىپ، كورەرمەندەردىڭ كوڭىلىنەن شىقتى. اسىرەسە، كولەمدى زالدا وتىرار ورىن قالماي، ولەڭ دەسە ەلەڭدەگەن جاستاردىڭ ءيىن تىرەسە تۇرەگەپ تۇرىپ، ىستىق ىقىلاسپەن كەرىم كەشتىڭ كۋاسى بولعانىنا ءبىر كىسىدەي ءتانتى بولدىق.

ءوز كەزەگىندە اقىندار جازعان كەرەمەت اندەرگە دە ورىن بەرىلدى. ءۇش ەل اراسىندا العاشقى بولىپ ءوتىپ جاتقان كەمەلدى باسقوسۋدىڭ اتتەگەن-اي تۇستارى دا جوق ەمەس. الەم تانىعان ابايدىڭ اسىل سوزدەرىن جاتقا ايتۋ بارىسىندا جاستاردىڭ جاڭىلىپ قالۋى، مۇقاعاليدا ءمۇدىرۋى ءبىزدى از قىنجىلتتى. دەگەنمەن، مادەني ساباقتاستىعىنىڭ تامىرى تەرەڭدە جاتقان ەجەلدەن جاقىن ەلدەر اراسىندا بولعان ايتۋلى كەش الداعى ۋاقىتتاردا تاعى دا جالعاسىن تاباتىنىن ەستىپ، قۋانىپ قالدىق. نەگە دەسەڭىز، ۇلى اباي باستاعان دانالارىمىز سۋسىنداعان شىعىس كلاسسيكتەرىنىڭ مارجان سوزدەرى قازاق ۇلتىنا جات دۇنيە ەمەس. ال، تۇمار پاتشانىڭ تۇسىنان بەرى بىردە تاتۋ، بىردە قاتۋ بولعان كورشىلەرىمىز ءۇشىن دە قازاق وركەنيەتى قاشىقتاعى بەيتانىس مۇرا سانالماسى انىق. ەندى تۇركيا مەن قازاقستان اراسىنداعى تۋىستىق جونىندەگى اڭگىمە ايتپاساق تا تۇسىنىكتى. دەمەك، ادامزاتتىڭ رۋحاني الەمى، ادەبيەتى، سونداعى پوەزيا جانرىنىڭ جان تامىرى قاشان دا توماعا تۇيىق كۇيدە بولماي، ءبىر-بىرمەن ساباقتاس، ىزدەس، ىلىكتەس كەلەتىنى امبەگە ايان اقيقات.

قازاق عىلىمىنىڭ قارا شاڭىراعىندا وتكەن بۇل جىر كەشىنەن ءبىز دە وسى ءبىر سيلاستىقتىڭ لەبىن اڭعارعاندايمىز. كەش سوڭىندا ۇيىمداستىرۋشىلار ساحنا تورىندە القيسسانى ابايدىڭ «سەگىز اياعىمەن» باستاپ، ارادا نيما مەن ورحاندى وقىپ، مۇقاعالي مۇراسىمەن تۇيىندەگەن ستۋدەنتتەرگە ديپلوم تابىستىدى.

ادىلەت احمەتۇلى

“The Qazaq Times”