وڭتۇستىك كورەيا ۇكىمەتى ساناساتىن كورەي قارجى ينستيتۋتى بۇگىن تۇستەن بۇرىن جاريالاعان مالىمەتىندە سولتۇستىك كورەيانىڭ جەلىلىك اسكەري قوسىنى سۇرىپتالعان بىرنەشە قىزمەت توپتارىنا بولىنگەنىن ايتتى. قازىر سولتۇستىك كورەيادان كەلەتىن كيبەر شابۋىلدار مەن قارجى ۇرلاۋ ىستەرى بارعان سايىن كوبەيىپ كەلەدى دەپ مالىمدەدى. بۇل تۋرالى «The Wall Street Journal» باسىلىمىنىڭ سايتىندا جازىلدى.

اتالعان ينستيتۋتتىڭ مالىمەتىنەن سولتۇستىك كورەيانىڭ اسكەري جەلىلىك شابۋىل ىسىندە اۋقىمدى جاڭارۋلار بولىپ جاتقانىن بىلۋگە بولادى. بۇل قادامدار كحدر-عا باعىتتالعان جاڭا سانكتسيالارعا وراي جاسالىپ جاتقانى انىق. ولاردىڭ يادرولىق باعدارلامالارى مەن بالليستيكالىق زىمىراندارى دامىعان سايىن، قاجەتتى قارجى كولەمى دە ەسەلەپ ارتىپ كەلەدى. ال، قارجى كوزىن كيبەر شابۋىلمەن قارجى جىمقىرۋ ارقىلى تولىقتاۋ سولتۇستىك كورەيانىڭ قاۋىپتى تالعامى بولىپ وتىر. بۇدان سىرت ولار اسكەري قۇپيالىقتارعا قول جەتكىزۋ ءۇشىن دە جەلىلىك شابۋىلدار جاسايدى.

سوڭعى جىلدارداعى الەمدى شارپىعان اۋقىمدى كيبەر شابۋىلدىڭ باستى ايىپكەرى رەتىندە سولتۇستىك كورەيا اتالىپ كەلەدى. ايتالىق، 2014 جىلى Sony Pictures Entertainment-كە جاسالعان شابۋىلدى ايتۋعا بولادى. وتكەن جىلى بانگلادەشتىڭ ورتالىق بانكى اۋىر كيبەر شابۋىلدان زارداپ شەكتى. ال، بىرنەشە اي بۇرىن «WannaCry» اتتى سولتۇستىك كورەيادان تاراعان ۆيرۋس الەمدەگى كوپتەگەن ەلدەرگە اسەر ەتتى.

جەلى قاۋىپسىزدىگىن زەرتتەۋشىلەر كوپتەن بەرى Lazarus حاكەرلىك توبىن سولتۇستىك كورەيانىڭ جەلىلىك شابۋىلدارىن قولدايدى دەپ كۇدىكتەنەدى. بيىلعى جىلدىڭ باس شەنىندە رەسەيدىڭ جەلىك قاۋىپسىزدىك كومپانياسى Kaspersky Lab ZAO زەرتتەۋ ارقىلى Lazarus-تىڭ  Bluenoroff دەپ اتالاتىن بولىمشەسى بار ەكەنىن انىقتاعان. بۇل كيبەر شابۋىلشى بولىمشە شەتەلدىك قارجى ينستيتۋتتاردان قارجى جىمقىرۋعا باعىتتالعانىن ايتقان.

وڭتۇستىك كورەيا ۇكىمەتى جاعىنان قارجىلاندىراتىن كورەيا قارجى قاۋىپسىزدىگى ينستيتۋتى (FSI) سوڭعى جاريالاعان مالىمەتىندە، Lazarus-پەن بايلانىس جاسايتىن كيبەر شابۋىل توپتارىنىڭ سولتۇستىك كورەيادا جاساقتالعان اسكەري كيبەر شابۋىلشى توپتار ەكەنىن ايعاقتادى. FSI-تىڭ انىقتاۋىنشا، 2013 جىلى مامىر ايىنان بەرگى 8 رەتكى اۋقىمدى كيبەر شابۋىلدىڭ ءبارى دە Andariel دەپ اتالاتىن بىرلەسكەن شابۋىل گرۋپپاسى ارقىلى جۇزەگە اسقان. ولاردىڭ كودتارى مەن IP مەكەنجايى Lazarus-پەن بىردەي بولىپ شىققان.

مىنە وسى بىرلەسكەن كيبەر شابۋىلشى توپتاردى قولداپ وتىرعان سولتۇستىك كورەي دەپ كورسەتەدى FSI ماماندارى. ولار بانك كارتاسى مەن بانكوماتتارداعى مالىمەتتەردى ۇرلاۋ ءۇشىن قاراپايىم قۇرالداردى دا پايدالانادى ەكەن. بۇل وڭتۇستىك كورەيا جاقتىڭ العاش رەت كحدر-نىڭ كيبەر شابۋىلى تۋرالى زەرتتەۋ ناتيجەسىن جاريالاپ، شاعىمدانۋى سانالادى.

مالىمەتتەرگە قاراعاندا حاكەرلىكپەن ۇرلانعان بۇل قۇپيا دەرەكتەردى تايۆان، قىتاي جانە تايلاندتاعى تۇلعالارعا ساتىپ بەرۋ ارقىلى، جىمقىرىلعان اقشالاردى بولىسەدى. FSI كورسەتكەن مالىمەتكە سۇيەنسەك، Andariel بىرلەسكەن توبى جاقىندا BlueNoroff دەپ اتالاتىن تاعى ءبىر توپتى وزىنە قوسىپ العان. ولاردىڭ قازىرگى ەڭ نەگىزگى نىساناسى وڭتۇستىك كورەياداعى ءىرى قارجى ينستيتۋتتارى دەپ كورسەتتى، الايدا ناقتى قايسى قارجى ينستيتۋتى نەمەسە بانك ەكەنىن اشىپ ايتپادى.

كاسپەرسكي زەرتحاناسىنىڭ ازيا-تىنىق مۇحيت ايماعى مەن جاھاندىق زەرتتەۋ جانە تالداۋ ورتالىعىنىڭ ديرەكتورى ۆيتالي كاملۋكتىڭ ايتۋىنشا، Lazarus توبى سوڭعى كەزدە وڭتۇستىك كورەيامەن قاتار، ءىرى كازينو الاڭدارىن، ساۋدانى قارجىلىق جاقتان باعدارلامالىق قامتاماسىز ەتۋ كومپانيالارىن، سونىمەن قاتار، ءتۇرلى كاسىپوداق پەن ۇجىمداسقان قىلمىستىق توپتاردىڭ قارجىلارىندا نىساناعا الىپ وتىر. ونىڭ مالىمەتى بويىنشا سوڭعى جىلدارى Lazarus  پەن BlueNoroff بىرلەسە وتىرىپ، مەكسيكا، نورۆەگيا جانە ءۇندىستان قاتارلى 18 ەلدىڭ قارجىلىق كومپانيالارى مەن قارجىلىق ۇيىمدارىنا شابۋىل جاساعان ەكەن.

“The Qazaq Times”