ناۋقاستىڭ قالتاسىنا ەمەس، جان-دۇنيەسىنە ۇڭىلەتىن جاپون دارىگەرلەرى

جاپوندىق دارىگەرلەردەن «ەگەر، ناۋقاسقا جاسالعان وپەراتسيادا جازاتايىم جاعداي تۋىلسا، نەمەسە، وپەراتسيا ءساتسىز بولىپ شىقسا ناۋقاستىڭ تۋىس-تۋعاندارى جازعان ارىز-شاعىمدى قالاي ءبىرجايلى ەتەسىزدەر» دەيتىن بولساڭىز، ولار سۇراعىڭىزعا تاڭدانا قارايدى. «ونداي جاعداي بولىپ كورگەن ەمەس» دەپ جاۋاپ بەرەر ەدى.

سەبەبى، جاپونيادا وپەراتسيالار جاريا تۇردە جاسالادى. وتا جاسالىپ جاتقان بولمەگە ناۋقاستىڭ تۋىستارى دا كىرەدى. ناۋقاس قاتەرى مول ۇلكەن وپەراتسياعا كىرۋدەن بۇرىن، دارىگەرلەر ونىمەن جانە تۋىس-تۋعاندارىمەن ۇزاق ۋاقىت پىكىرلەسەدى. ولاردىڭ الدا جاسالاتىن وتانىڭ جالپى بارىسىن تولىقتاي ءبىلىۋىن قامتاماسىز ەتەدى. ولارمەن بارىنشا تىعىز بايلانىس ورناتىپ، قويىلعان سۇراقتارىنا جاۋاپ بەرەدى. جاپون دارىگەرلەرى وتا جاساۋدان بۇرىن ناۋقاس تاراپىنان وزىنە بارىنشا كوپ سۇراق قويىلۋىن قالايدى. وزگە ەلدەردىڭ دارىگەرلەرىنە قاراعاندا، وتا جاساۋدان بۇرىن ءوزىن كوبىرەك مازالاپ، قايتا-قايتا سۇراقتار قوياتىن ناۋقاسپەن جۇمىس جاساعاندى قاتتى ۇناتادى. ولاردىڭ سۇراق-جاۋابى قانشالىق كوپ بولعان سايىن، دارىگەر مەن ناۋقاستىڭ كوڭىلى دە سونشالىق جاي تابادى. ءتىپتى، دارىگەر مەن ناۋقاس اراسىندا تەرەڭ دوستىق ورناپ جاتادى.

جاپونيادا وتا جاساۋ بارسى جاريا تۇردە بولادى فوتو: abcnews.go.com

وسى ارادا «جاسالعان وتادان كەيىنگى جاۋاپكەرشىلىكتى جەڭىلدەتۋ ءۇشىن، دارىگەرلەر وتانىڭ قاتەرى مەن قيىندىعىن ادەيى زور ەتىپ كورسەتۋگە تىرىسپاي ما؟» دەگەن تاعى ءبىر زاڭدى سۇراق تۋادى. الايدا، بۇل سۇراققا دا جاپوندىق دارىگەرلەر كۇلە تۇرىپ، «مۇمكىن ەمەس» دەگەن جاۋاپ بەرەدى. ونىڭ سەبەبى، جاپونيادا دارىگەرلەر وتا جاساۋدان بۇرىن ناۋقاس پەن ونىڭ تۋىستارىنا وتانىڭ جاسالۋ بارىسىن، بۇدان بۇرىنعى وپەراتسيالاردىڭ جاسالۋ بارىسى تۇسىرىلگەن ۆيدەولار، سوعان قاتىستى الەمدەگى باسقا دا ماتەريالداردى تاۋىپ بەرەدى. بۇدان بۇرىنعى وپەراتسيالاردىڭ ناتيجەسى كورسەتىلگەن ساندىق مالىمەتتەردى دە تاۋىپ كورسەتەدى. ءتىپتى، حالىقاراداعى بۇل تۇردەگى وپەراتسيا قاتەرىن باعالاۋ ماتەريالدارىمەن دە قامدايدى. ال، وتا ءساتسىز بولىپ، ناۋقاستىڭ دەنساۋلىعىن ساراپتاۋ قورتىندىسىنداعى مالىمەتتەر، بۇدان بۇرىنعى قورتىندى مالىمەتتەردەن الشاق بولعان جاعدايدا، ناۋقاستىڭ تۋىستارى شاعىمدانباعان كۇننىڭ وزىندە، ەمحانا باسشىلىعى دارىگەرگە اۋىر سىن بەرەدى. ءتىپتى، ءومىر بويى وتا جاساۋ قۇقىعىنان الىپ تاستايدى.

جاپونيادا كۇردەلى وتالاردى بىلاي قويعاندا، ادەتتەگى مەديتسينالىق تەكسەرۋ گرۋپپاسىنىڭ ءوزى دە، دەنساۋلىق تەكسەرتۋگە كەلگەن ادامعا جان-جاقتى تۇسىنىكتەر بەرىپ، ءوزىنىڭ ۇسىنىستارىن ايتىپ وتىرادى. تەكسەرۋ قىزمەتى اياقتاعاننان كەيىن دە ول اداممەن ۇزبەي حابارلاسىپ وتىرادى. ءتىپتى، ونىڭ وتباسىنداعىلارعا دا كەڭەستەر بەرەدى، سول بارىستا وتباسىنىڭ كىشكەنتاي بالالارىن دا نازاردان تىس قالدىرمايدى.  ال، ءبىزدىڭ ەلدە مۇنداي تەكسەرۋلەردەن كەيىن سەندە قالعانى تەك ءبىر پاراق دەنساۋلىق تەكسەرۋ قاعازى بولماق. اۋەلى، ونداعى ءوز دەنساۋلىعىڭ تۋرالى جازىلعان مالىمەتتەردى قالاي وقۋ كەرەكتىگىن دە ءتۇسىندىرىپ بەرمەيدى.

جاپون مەديتسيانا سالاسىندا كەلەڭسىزدىكتەردىڭ تۋىلۋىنىڭ الدىن الۋ ءۇشىن، مەديتسينالىق قىزمەتتەن بۇرىن ناۋقاس پەن دارىگەر اراسىنداعى پىكىر الماسۋدى باستى نازارعا ۇقسايدى. تەك اۋقاستى ەمدەپ جازسا عانا تولىمدى دارىگەر بولا سالمايدى. ناۋقاسپەن كوبىرەك پىكىرلەسىپ، وعان رۋحاني تىرەك بولا العان دارىگەر عانا ۇزدىك دارىگەر سانالادى. جاپونيا مەديتسيناسىنىڭ باستى ەرەكشەلىگىنىڭ ءبىرى – بولعان ساتسىزدىكتەرگە جاسالاتىن زەرتتەۋدىڭ جۇيەلىلىگىندە. كەز-كەلگەن دارىگەر جاۋاپكەرشىلىكتەن قاشقالاقتاماي، كەرىسىنشە، وزىنەن كەتكەن قاتەلىكتەردى نەمەسە ساتسىزدىك سەبەبىن زەرتتەپ وتىرادى. تاعى ءبىر ەرەكشەلىگى، ەمدەۋدى ۇقتىرۋ ءتۇزىمىن ورناتىپ، دارىگەر مەن ناۋقاستىڭ سەنىمدىلىگىنە باسا نازار اۋدارعان دا، ەمدەۋدىڭ قۇپيالىعى، تاسىلدەردىڭ جاسىرىن بولۋى سىندى تۇزىمدەردى مۇلدە الىپ تاستاعان.

ماقساتىمىز جاپونيا مەديتسيناسىن جەرىنە جەتكىزىپ ماقتاۋ ەمەس. بىراق، ءبىز قاشان مەديتسينالىق كومەك كورسەتۋ سالالارىنا وسىنداي جاۋاپكەرشىلىكتى ۇيرەتە الامىز؟! قاشان ءبىز ناۋقاستىڭ قالتاسىن تەكسەرمەي، اۋىرۋىن تەكسەرەتىن دارىگەرلەردى جەتىلدىرەمىز؟! قاشان ءبىز حالىققا جاناشىر قازاقستان مەديتسيناسىن قالىپتاستىرامىز؟!

"The Qazaq Times"