Europada Qaraqalpaqstan oppozicionerleri EQIW-nıñ (OBSE) Demokratiyalıq institutter jäne adam qwqığı byurosı minberlerinen Özbekstannan bölinip, Qazaqstanğa qosılu jayında äñgime qozğay bastadı. Pol'şa astanası Varşavada ötken EQIW-nıñ eki aptalıq otırısında «Alğa Qaraqalpaqstan» qozğalısınıñ jetekşisi Aman Sağidullaev osığan baylanıstı europa elderi men EQIW-dan kömek swrağan. Biz bügin osığan baylanıstı Qaraqalpaqstan oppoziciya ökilderi qoyğan talaptar men ötinişterge qısqaşa toqtaludı jön kördik.

EQIW-nıñ Demokratiya instituttarı jäne adam qwqıqtarı byurosınıñ resmi saytında jariyalanğan mälimetterge süyenetin bolsaq, onda «Alğa Qaraqalpaqstan» qozğalısınıñ basşısı oppoziciyalıq sayasatker Aman Sağidullaevtıñ 11 bölikten twratın talaptarı men ötinişteri körsetilgen. Sağidullaevtıñ sözinşe, osı uaqıtqa deyin Özbekstan biligi 1,8 million Qaraqalpaqstandıqqa qwl retinde qarap kelgen. Ol qwldıqtan qwtılu üşin Qaraqalpaqstan Özbekstan qwramınan şığuı tiis. Sağidullaevtıñ Europada jasağan mälimdemesin şetelderde qaşıp jürgen sayasatkerlerdiñ közge tüsu maqsatında jasağan kezekti qadamdarınıñ biri dep qarastıruğa bolar edi. Biraq soñğı statistikalıq mälimetterge qarasaq, onda Özbekstan qwramındağı qaraqalpaq wltınıñ jağdayı mäz emes ekenin añğaruğa boladı. Mısalı 1990 jıldarmen salıstırğanda Qaraqalpaqstandağı tuu körsetkişi jılına 100 mıñ bala bolğan. Al büginde ol körsetkiş 26 mıñnan aspaydı. Elde wlttıq partiya qwruğa jäne resmi Taşkenttiñ rwqsatınsız audan, oblıs äkimderin tipti mektep direktorın tağayındauğa bolmaydı. Osıdan keyin Aral teñiziniñ arğı betindegi qaraqalpaq jwrtınıñ jağdayı qanday ekenin bağamday beruge boladı. Onıñ üstine Aman Sağidullaevtıñ aytuınşa, Qaraqalpaqstannıñ Özbekstan qwramında bolu merzimi zañ boyınşa 2013 jılı ayaqtalıp ketken. Biraq soğan qaramastan resmi Taşkent Qaraqalpaqstandı öz qwramınan şığarmay otır.

«Alğa Qaraqalpaqstan» qozğalısınıñ EQIW-ğa jibergen talaptarı men ötinişteri boyınşa, olar Europa elderi men halıqaralıq wyımdardan Taşkentpen osı mäselege baylanıstı qandayda bir kelisimge keluge kömektesulerin swrağan. Aman Sağidullaev jariyalağan 11 materialdıñ işinde Qaraqalpaqstan aumağınan Özbekstan arnayı qızmeti men äskerin şığaru, Qazaqstanğa integraciyalanuğa jäne Qaraqalpaqstan Respublikasın EQIW men BWW-na müşe boluı kedergi jasamau sındı talaptar bar. Aman Sağidullaevtıñ özi Qaraqalpaqstannan 2011 jılı Qırğızstan arqılı Europağa qaşuğa mäjbür bolğan. Onı Özbekstan biligi "aqşa jımqırdı" dep ayıptap, oğan halıqaralıq izdeu jariyalağan. Biraq ol qudalanuınıñ sayasi astarı bar ekenin aytıp, Europada sayasi bosqın statusın alğan.

Qaraqalpaqstan jeri Özbekstan aumağınıñ üşten birin alıp jatır. Onıñ 80 payızı şöldi äri Aral teñiziniñ tartılıp ketuine baylanıstı apattı jağdayda twrğan jerler. Biraq osığan qaramastan Qaraqalpaqstannan gaz, mwnay sındı qazba baylıqtar öndiriledi.

“The Qazaq Times”