Älemde halqı eñ köp eki el – Qıtay men Ündistan qazir qayşılıq jağdayında twr. Bwdan birer apta bwrın Kaşmirge jaqın taulı aymaqta eki eldiñ şekaraşıları qaqtığısıp ondağan jauınger qaza tapqan bolatın. Qıtaymen mwnday qırği-qabaq bolıp twrğan kezde Ündistan Reseydiñ wşqır soğıs wşaqtarın köptep satıp aldı. Sarapşılar bwl is Ündistan men Qıtay arasındağı qayşılıqtı tipti de tereñdete tüsedi dep boljap otır.

Jaña-Delidiñ mälimdeuinşe, Ündistan tarabı Reseyden MiG-29 äskeri wşağınan 21 danasın satıp almaq. Bwğan qosa, Ündistannıñ Qorğanıs ministrligi Hindustan Aeronautics Limited attı ündistandıq kompaniyağa Su-30MKI ülgisindegi auır soğıs wşaqtarınan 12 danağa tapsırıs bergen.

Ündistan bwrınnan Reseydiñ qaru-jarağın satıp aluşı iri elderdiñ biri sanalatın. Soñğı jıldarı Ündistannıñ otandıq qaru-jaraq öndirisi de arttı jäne amerikalıq äskeri tehnikalardıñ ülesi de köbeye tüsti. Qıtaymen qayşılıq küşeyip twrğan mausım ayında Ündistan Qorğanıs ministri Mäskeuge şwğıl saparlay barğan edi. Ol Qızıl alañda ötken äskeri paradqa qatıstı jäne orıstıñ birqatar joğarı äskeri şendilerimen kezdesu ötkizdi.

Şekara janjalı uşığıp twrğan twsta Ündistannıñ iri kölemde orıs äskeri tehnikaların satıp aluı Qıtayğa qısımdı arttıratını anıq. Alayda, Qıtayda Reseydiñ strategiyalıq odaqtası sanalıp keledi. Qıtay Resey öndirgen S-400 zımıran qorğanıs jüyesin alğaş satıp alğan el jäne reseylik Su-30 äskeri wşaqtarın paydalanıp keledi.

Ündi-qıtay şekaralıq dauınıñ mäni nede?

Ündi men qıtay arasındağı şekara janjalı alğaş ret bolıp otırğan joq. Älemniñ jotası – Gimalay tauındağı şekara eki el üşin de simvoldıq mänge ie. Bir jağında Qıtayğa qarastı Tibet aymağı, endi bir jağında Ündistanğa qarastı Ladakh aymağı. Strategiyalıq mañızı bar bwl şekara mañında Ündistan da, Qıtay da basımdıqqa ie boluğa tırısadı. Sol üşin türli infraqwrılımdıq jobalardı iske asıruğa küş saladı. Al, osı qwrılıs jobaları kelesi tarapqa strategiyalıq basımdıqqa ie bolu üşin jasalıp jatqan qadam retinde körinedi. Taulı, üstirtti aymaq bolğanımen Beyjiñniñ de, Jaña-Delidiñ de közdegen maqsatı zor. Äsirese, Qıtay qazirgi älemdik pandemiyadan paydalanıp birqatar daulı wlttıq mäselelerin birjaqtı etuge küş salıp jatır.

Qıtaymen mañızdı şekaralıq aymaqta bäsekege tüsip jatqan twsta, Ündistannıñ MiG-29 wşaqtarın satıp alıp jatuı Qıtay qorğanıs jüyesine jaña qısım jasağanmen birdey. Şekara janjalı eki eldiñ sırtqı ister ministrleri kezdeskennen keyin säl basılğanday bolğanımen, daulı mäseleler äli köp jäne onıñ astarı tım tereñde jatır.

“The Qazaq Times”