Biıl NASA ğarıştı mekendeu tehnologiyaların qarqındı damıtadı. Foto: Bloknot.ru.

NASA jaqında 2018 jıldıñ bastı mindetteriniñ tizimin video arqılı jariya etti. Jalpı josparda iske asırıluğa tiisti 18 jobanı körsetildi. Onıñ işinde «Mars Landing Probe»-tı jäne jat jwldızdardı barlauşı sputnikterdi iske qosu, sonımen birge, ğarıştı tereñirek zertteudi ilgeriletu qatarlı mañızdı jobalar da bar. Bwl turalı «Şinhua» aqparattıq agenttiginiñ resmi saytı habarladı.

Birinşi kezekte NASA-nıñ mindeti AQŞ-tıñ Mars barlau missiyasınıñ alğaşqı qadamın jasau. Aytalıq, «Insayt» attı adamsız qondırğılardıñ detektorı mamır ayında ğarışqa wşırıladı da, qaraşa ayında jerge oraladı. Onıñ barlauğa arnalğan arnayı qwrılğısı keñistikten Marstı tereñirek zertteuge jiberiledi.

NASA-nıñ jospardağı ekinşi qadamı – AQŞ kommerciyalıq kompaniyaları arqılı amerikalıq ğarışkerler ğarışqa jiberiledi. Degenmen, sarapşılardıñ pikirine qarağanda ğarışkerlerdi wşıru 2019 jılğa nemese 2020 jılğa deyin keşiktirilui mümkin eken.

Üşinşi qadamı – AQŞ-tıñ «Osiris-Rex» attı zımıran tasığışı tamız ayında Benu attı asteroidke jetedi. Benu jas şaması Kün jüyesimen qaraylas ejelgi asteroidtıñ biri. Ğalımdardıñ esebi boyınşa ol XXII ğasırdıñ soñında Jer şarına soğıluı mümkin eken.

Törtinşi mindeti – planetarlıq ğarıştıq serik sputnigin (TESS) iske qosu. Sol arqılı twraqtı jwldızdar mañındağı planetalardı izdep tabadı.

Besinşi qadamı – «Parker» Kündi baqılauşı detektorın iske qosu. Bwl baqılau qwrılğısı arqılı adamzat kündi eñ jaqın qaşıqtıqtan baqılaytın boladı.

Altınşı qadamda, adamdardı ayğa jäne odan tıs jerge jiberu üşin jäne olardı qauipsiz jerge qaytaru üşin ülken ğarıştıq zımıran men «Orion» ğarış apparatın damıtudı jalğastıru.

Jetinşi qalam – AQŞ ğarıştıq teleskoptarınıñ kelesi wrpağın «James Webb» ğarıştıq teleskobın iske qosu.

Segizinşi jobası – Halıqaralıq ğarış stanciyasınıñ jobasın ilgeriletudi jalğastıru.

Toğızınşı jobası – kommerciyalıq kompaniyalarımen selbese otırıp, jat jwldızdardı mekendeu tehnologiyasın damıtudı qolğa alu.

Bwl atalğandardan özge toğız joba bolsa – Jerdiñ dinamikasın naqtı uaqıt rejiminde baqılau; Ğarıştan jerdegi su resurstarın baqılau; «Mwz, bwlt jäne jer qırtısın baqılauşı II» sputnikti iske qosu; Tiimdi jäne ekologiyalıq taza elektr wşaqtarın sınaqtan ötkizu; Dıbıstan jıldam jäne dıbıssız wşaqtardı damıtudı ilgeriletu; Qorşağan ortağa ziyansız otındardı öndiru; Ğarıştıq navigaciya mümkindikterin qamtamasız etuge bağıttalğan «ğarıştıq atomdıq ğarıştıq sağat» jobasın damıtu jäne Kün nwrınan energiya qabıldaytın tehnologiyalar arqılı NASA-nıñ 60 jıldığın atap ötu.

NASA-nıñ jariyalağan video mälimetinde, bwl 18 is-şara AQŞ-tıñ ğarıştı zertteu jäne ğılımi aşu boyınşa köşbasşılıq wstanımın saqtap qaladı delingen.

“The Qazaq Times”